Een terugkerend onderwerp voor kantooreigenaren en ambtenaren van gemeente en provincie en rijksoverheid. Wat te doen met de enorme kantorenleegstand? Transformatie is een aantrekkelijke optie, maar dit moet wel mogelijk zijn. Welke kantoorpanden kunnen getransformeerd worden en in hoeverre kan transformatie van leegstand tegemoetkomen aan de totale vraag naar nieuwbouwwoningen in Nederland? Hoeveel potentie hebben leegstaande kantoren?
Volgens de laatste cijfers kampt Nederland anno 2015 met 8,7 vierkante meter leegstaande kantoorruimte. Ruim een derde van deze kantoorruimte zou geschikt zijn voor transformatie naar woningen. Deze cijfers zijn afkomstig van een data-analyse van Deloitte naar 258 gemeenten, op basis van data van het Kadaster en makelaarsvereniging NVM. Uit de analyse blijkt verder dat wanneer daadwerkelijk een derde wordt getransformeerd, daarmee ongeveer in vijf procent van de totale woningbehoefte tot 2025 kan worden voorzien. Afgerond zou dit zo’n 25.000 woningen van 85 m2 groot betekenen, op een totale vraag van 490.000 woningen tot 2025 in de 258 gemeenten.
Directe transformatie
Momenteel kampen veel kantoren met transformatiepotentie met tijdelijke huurders. Dat maakt transformatie op zeer korte termijn onmogelijk. Het deel dat wel direct zou kunnen worden omgebouwd, kan plaats bieden voor 9.600 woningen. Het onderzoek heeft zich beperkt tot gemeenten met een kantorenvoorraad van minimaal 10.000 vierkante meter, kantoren van minimaal 500 vierkante meter met een bouwjaar voor 2000 die minstens een jaar leegstaan.
Gebiedsgerichte aanpak
Een terugkerend verhaal is dat de aanpak van leegstand een gebiedsgerichte aanpak vereist. Ook in het onderzoek komt dit aspect weer aan de orde. Enkel kantoren die in in de omgeving van de bewoonde wereld liggen werden als reële woonlocaties meegenomen. Echter kan een deel van de leegstand die hierdoor afviel, toch als bruikbaar gekwalificeerd worden wanneer na gebiedsgerichte aanpak nieuwe situaties ontstaan.
Randstad
In de randstad blijkt zowel de leegstand, als de vraag naar nieuwe woningen, het hoogst. De grote gemeenten in de randstad vertegenwoordigen het leeuwendeel van van de transformatiepotentie. 30 gemeenten bezitten gezamenlijk in totaal 80% van de kantoren met transformatiepotentie. Volgens de analyse is in de helft van deze 30 gemeenten genoeg ruimte in de huidige plancapaciteit voor de transformatie van kantoren. Het is echter nog niet duidelijk of in de plancapaciteit al een deel van de transformatiepotentie van kantoren is meegenomen.
Het onderzoek met overzicht per gemeente is hier te vinden
