Alle grote steden in de wereld zijn een magneet geworden voor nieuwkomers, toeristen, expats en laptop-nomaden. Ook in Nederland barsten steden als Groningen en Eindhoven uit hun voegen. In onze hoofdstad Amsterdam is de druk het grootst. De komende vijftien jaar moet de stad doorgroeien naar het magische getal van 1 miljoen inwoners. Gaan we in Amsterdam daarmee Londen of Parijs achterna, waar de middenklasse verdwijnt? Wat doet dat met de hoofdstad en is er wat tegen te doen?
De gemiddelde vierkante meterprijs voor een koopwoning nadert de € 5000,-
Tijdens de kredietcrisis is er te weinig in steden gebouwd, waardoor de druk op de woningmarkt enorm is en een bubbel dreigt. Bewoners hebben niet meer het idee dat het centrum van hún is: meer een Disneyland voor volwassenen. Centra, maar ook steeds meer de omliggende oude wijken, worden gewilde objecten voor beleggers. Almaar méér stadsbewoners voelen zich buitengesloten. Maar ook voor de vele nieuwe bewoners is amper plek.
Te duur
De super-de-luxe appartementen die momenteel worden gebouwd rond de Amsterdamse Dam en aan de Amstel- en IJ-oevers illustreren hoe het centrum voor de meeste mensen te duur wordt om er nog te kunnen wonen. Dit creëert een waterbed-effect voor omliggende wijken. De Indische Buurt is zo’n wijk waar de verandering van de stad goed zichtbaar is. Waar bijvoorbeeld de Javastraat zeven jaar geleden nog verpauperd was en belwinkels en criminele praktijken het straatbeeld bepaalden, is deze nu hip & happening. En op een paar groentewinkels na bijna helemaal ‘gegentrificeerd’.
Leefbaar?
Bewoners, winkeliers, vastgoedontwikkelaars en stedenbouwkundigen analyseren wat de druk op de stad in de praktijk betekent. De gemiddelde vierkante meterprijs voor een koopwoning nadert de €5000 en in de vrije huursector zijn bedragen van €1500 voor een appartementje heel normaal. Daarbij is de wachtlijst voor sociale huurwoningen enorm. Steden waaruit middenklasse gezinnen verdrongen worden en waar expats, toeristen en studenten de dienst uitmaken. Is de stad over tien jaar nog wel aantrekkelijk en leefbaar of is het een soort decor geworden en hooguit een verdienmachine voor vastgoedontwikkelaars?
Is het tij nog te keren en kan de ziel van de stad behouden worden? Want van wie is de stad van de toekomst eigenlijk?
VPRO Tegenlicht: City for sale
Zondag 5 november om 21.05 uur op NPO 2
‘Good luck Amsterdam: let op je zaak!’
Met: Winy Maas (stedenbouwkundige), Najah Aouaki (stad-strateeg), Arna Mackic (architect), Janny Alberts (algemeen directeur van NV Zeedijk) en verder winkeliers, actievoerders en bewoners.
Regie: Geert Rozinga
Meer informatie via vpro.nl/tegenlicht
