Noord-Nederland ontvangt een aanzienlijke financiële impuls van 124 miljoen euro vanuit het Rijk vanwege de aanlanding van windenergie in de regio. Dit regiopakket moet bijdragen aan betere leefbaarheid, landbouw, natuur en het aanpakken van verzilting in de provincies Groningen en Friesland.
Kansen en uitdagingen
De komst van windenergie vanuit het Noordzeegebied Doordewind biedt kansen, maar brengt ook uitdagingen mee voor Noord-Nederland. Netbeheerder TenneT legt ondergrondse kabels aan naar de Eemshaven om de opgewekte stroom aan te sluiten op het elektriciteitsnet. Dit project zorgt voor een directe impact op de omgeving van gemeenten zoals Het Hogeland, Schiermonnikoog en Ameland. Om deze effecten te verzachten, stelt het Rijk een pakket van 124 miljoen euro beschikbaar voor gebiedsinvesteringen.
De provincies, gemeenten en waterschappen, waaronder Wetterskip Fryslân, ondertekenen in december 2025 een bestuursakkoord met het Rijk. Dit akkoord regelt de verdeling van de middelen voor projecten die de regio versterken. Het gaat hierbij om initiatieven die de natuur beschermen en werkgelegenheid stimuleren.
Aanleg van kabels voor windenergie
Op 20 juni 2024 werd een eerste tranche van 50 miljoen euro verdeeld. Verschillende projecten zijn inmiddels gestart. Daarnaast kondigde de minister op 6 november 2024 een tweede tranche van 49 miljoen euro aan. Deze middelen komen bovenop de wettelijke compensatie die de regio ontvangt vanwege de aanleg van kabels voor windenergie.
Extra investeringen richten zich op natuur en verzilting. Eerder ontving de regio 18 miljoen euro voor een ecologisch impulspakket, nu aangevuld met 2 miljoen euro. Ook is 5 miljoen euro beschikbaar voor oplossingen tegen verzilting in het gebied. Een regioplan voor de verdeling van deze middelen wordt momenteel besproken en eind september 2026 voorgelegd aan het Rijk.
Discussie over route voor windenergie
De regio blijft kritisch over de gekozen route voor de kabels van windenergie. De minister van Klimaat en Groene Groei koos in juli voor de Schiermonnikoog Wantijroute, die door TenneT verder wordt uitgewerkt. Toch pleit Noord-Nederland voor een nadere studie naar de tunnelvariant, die zij als betere optie zien. Dit standpunt is vastgelegd in het bestuursakkoord en ondersteund door een gezamenlijke zienswijze op de procedurestart, zoals te lezen is in de officiële bekendmaking.
De discussie over de route gaat door, terwijl de regio tegelijkertijd de voordelen van windenergie wil benutten. De investeringen moeten helpen om de balans te vinden tussen natuurbehoud en de energietransitie in dit unieke gebied.
