De komende decennia treden er in Flevoland grote veranderingen op in het grondgebruik. Er is een toenemende grondvraag voor stedelijke ontwikkeling, infrastructuur en zonneparken. Verder zijn er maatregelen nodig om de gevolgen van klimaatverandering en bodemdaling op te vangen.
Het agrarisch grondgebruik in Flevoland is relatief intensief
De komende jaren tot 2040 wordt geleidelijk in totaal zo’n 10.000 ha aan landbouwgrond ingewisseld voor gecombineerde woningbouw, natuurontwikkeling en stadslandbouw, verstedelijking, infrastructuur en duurzaam opwekken van zonne-energie.
Deze inwisseling is verdeeld over de verschillende gemeenten in Flevoland en bedraagt ca. tien procent van de totale beschikbare landbouwgrond. Daarnaast leiden bodemdaling en klimaatverandering tot vernatting wat een bedreiging vormt voor de agrarische productiewaarde in de provincie.
Enerzijds zorgt het blijven verlagen van het grondwaterpeil om vernatting tegen te gaan voor verdere bodemdaling.
Anderzijds, door minder water weg te pompoen neemt het risico op opbrengstverliezen toe in akkerbouw, tuinbouw en uiteindelijk ook in de melkveehouderij in Flevoland. In de periode tot 2040 gaat het hierbij om ca 3.000 ha landbouwgrond in verschillende deelgebieden.
Het agrarisch grondgebruik in Flevoland is relatief intensief. Dit kan leiden tot degradatie van de bodemstructuur en de bodemvruchtbaarheid, met als gevolg een afname van bewerkbaarheid en opbrengst, en uiteindelijk een verslechtering van de inkomenspositie van agrarische bedrijven in deze gebieden.
Aanbevelingen
De aanbevelingen uit het onderzoek richten zich op:
– smeden van allianties tussen betrokken stakeholders in zes Flevolandse deelgebieden om een gezamenlijk toekomstperspectief te schetsen en te implementeren;
– een geïntegreerde benadering van de gebiedsontwikkeling in gebieden met bodemdaling;
– het belang van ruimtelijke afwegingen voor de energietransitie;
– vrijwillige kavelruil om de grondmobiliteit te vergroten;
– verduurzaming landbouwmethoden; bodemkwaliteitsstrategie;
– de rol van de grotere grondbezitters in de provincie in mogelijke adaptatiestrategieën.
Stuurgroep
Wageningen Economic Research en het Kadaster hebben in opdracht van de Stuurgroep Grondgebruik Flevoland de ontwikkelingen in kaart gebracht die invloed hebben op het agrarisch grondgebruik in Flevoland. De stuurgroep bestaat uit de provincie Flevoland, het waterschap Zuiderzeeland, LTO Noord en het Rijksvastgoedbedrijf.
Op woensdag 6 maart zijn de belangrijkste conclusies van het rapport gepresenteerd aan de staatssecretaris van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties, Raymond Knops, en is het rapport met conclusies en aanbevelingen aan hem overhandigd.
De volledige publicatie “Grond in beweging: ontwikkelingen in het grondgebruik in de provincie Flevoland in de periode tot 2025 en 2040” is hier te downloaden.
