Als je een huis bouwt of laat bouwen, kan er veel fout lopen. De architect of de aannemer kan bijvoorbeeld een fout maken. Niet alleen de opdrachtgever kan daarvan het slachtoffer worden, maar bijvoorbeeld ook de buurman of een toevallige voorbijganger. Daarom doe je er goed aan om na te denken over de aansprakelijkheid bij het bouwen van een huis.
Aansprakelijkstelling: “Bij bouwen van een huis speelt de aannemingsovereenkomst een belangrijke rol”
We lichten het een en ander toe en hebben het onder andere over de schuldaansprakelijkheid en de risicoaansprakelijkheid, twee belangrijke begrippen als het gaat over de aansprakelijkheid bij het bouwen van een huis.
Schuldaansprakelijkheid bij het bouwen van een huis
De algemene regel in het aansprakelijkheidsrecht is dat wie zich onrechtmatig gedraagt en daarbij schade veroorzaakt, aansprakelijk is voor die schade en de schade moet vergoeden. Als ook het slachtoffer zich onrechtmatig heeft gedragen, hoeft de aansprakelijke partij volgens een te bepalen verdeelsleutel slechts een deel van de schade te vergoeden.
We spreken in dit geval van de schuldaansprakelijkheid: de schuld van de twee partijen bepaalt de aansprakelijkheid. Of een gedraging al dan niet onrechtmatig is, is afhankelijk van verschillende factoren. Zo is een gedraging niet alleen onrechtmatig als het strijdig is met het geschreven recht, maar ook als het strijdig is met het ongeschreven recht. In de praktijk houdt men onder andere rekening met de omvang van het risico, de waarschijnlijkheid van een ongeval, de aard van de gedraging en de mate van bezwaarlijkheid van de te treffen voorzorgsmaatregelen. Of iemand al dan niet aansprakelijk is, valt met andere woorden niet altijd even eenvoudig te zeggen.
Aansprakelijkstelling
Neem bijvoorbeeld de situatie waarbij een aannemer tijdens het uitvoeren van werken een fout maakt, waardoor een muurtje instort en op een voorbijganger valt. De aannemer had natuurlijk geen fout mogen maken en had voorbijgangers moeten waarschuwen voor eventuele gevaren. Zijn gedrag is onrechtmatig en hij is aansprakelijk. Het kan echter ook dat het muurtje perfect in orde was, maar dat er een zware storm door het land trok en het muurtje de windstoten niet kon houden. Dan kan dit niet zomaar aan de aannemer worden verweten. Het kan dat de aannemer geen schuld treft en dat hij dus niet aansprakelijk is. Schuld en aansprakelijkheid zijn namelijk aan elkaar verbonden.
Risicoaansprakelijkheid en het bouwen van een huis
In ons aansprakelijkheidsrecht kennen we naast de schuldaansprakelijkheid ook de zogeheten risicoaansprakelijkheid. Dat wil zeggen dat je aansprakelijk bent omdat je anderen aan een risico blootstelt, ongeacht of je verder veel schuld treft of niet. De risicoaansprakelijkheid geldt bijvoorbeeld voor minderjarige kinderen (ouders zijn aansprakelijk voor schade die is aangericht door hun jonge kinderen) en voor dieren (het baasje is aansprakelijk als zijn hond bijt). Zo’n risicoaansprakelijkheid kennen we in ons land ook voor gebrekkige opstallen, zoals een gebrekkig huis.
Deze risicoaansprakelijkheid rust op de bezitter van het huis. Dat wil zeggen dat als de dakpannen niet goed zijn bevestigd en van het dak vallen, waarna ze een voorbijganger verwonden, deze voorbijganger recht heeft op een schadevergoeding van de bezitter van het huis. Als de eigenaar van het huis daarop oordeelt dat de dakwerker een fout heeft gemaakt – waarna we weer spreken van de schuldaansprakelijkheid –, kan de eigenaar op zijn beurt een schadevergoeding vragen aan de dakwerker. Deze schadevergoeding omvat dan de schade aan het dak en de aan de voorbijganger betaalde vergoeding. Uiteindelijk krijgt het slachtoffer, die natuurlijk niet weet wie de dakwerker is, altijd zijn geld en moet de juiste persoon betalen.
Aansprakelijk stellen van de aannemer
Niet alleen ten opzichte van derden is het hele aansprakelijkheidsverhaal belangrijk, maar ook in de verhouding tussen de aannemer en de opdrachtgever. De aannemer is verantwoordelijk voor het uitvoeren en het tijdig opleveren van het bouwproject. Als een aannemer het bouwproject niet goed uitvoert of niet tijdig uitvoert en er daardoor sprake is van schade, kan de opdrachtgever om een schadevergoeding vragen. Bij dit alles speelt de aannemingsovereenkomst een belangrijke rol. Daarin kunnen bijvoorbeeld ook afspraken over de aansprakelijkheid zijn opgenomen. Daarom is het enorm belangrijk om dergelijke contracten vooraf goed door te nemen.
Goede verzekeringen zijn onontbeerlijk
De aansprakelijkheid bij het bouwen van een huis is heel complex. Er zijn veel partijen bij betrokken en er kan veel fout lopen. Daarom zullen aannemers en architecten steeds over een aansprakelijkheidsverzekering beschikken. Als ze aansprakelijk zijn, zal de verzekeraar de schadevergoeding betalen. Ook als je een huis laat bouwen, kan je maar beter een goede aansprakelijkheidsverzekering hebben. Daarnaast zijn ook andere verzekeringen nuttig, zoals een rechtsbijstandverzekering. Als je dan gedoe krijgt met de aannemer zal de verzekeraar de juridische kosten vergoeden.
Het bouwen van een huis en de aansprakelijkstelling.
