Meer dan de helft van de Nederlanders weet niet waar een overspanningsbeveiliging voor dient. Daarnaast weten ze niet of er een in huis aanwezig. Door de steeds zwaardere onweersbuien is een overspanningsbeveiliging geen overbodige luxe.
In vrijwel de hele buurt werkten de thermostaatregelaars niet meer. Een overspanningsbeveiliging had dit kunnen voorkomen!
In Nederland slaat de bliksem jaarlijks zo’n 100.000 keer in. Een inslag kan tot op wel twee kilometer afstand schade veroorzaken. In een bliksem kan de spanning oplopen tot 100 miljoen volt, waar de meeste apparaten maar een voltage van 230 kunnen verdragen. Branden die uitbreken na een blikseminslag beginnen vaak in de elektrische installatie.
Met een overspanningsbeveiliging is dit te voorkomen. “Omdat we door klimaatverandering steeds vaker zware onweersbuien mogen verwachten, is zo’n beveiliging geen overbodige luxe”, vertelt Harro de Langen van ABB. Onderzoek van Bouwkennis in opdracht van ABB onderschrijft dit.
Uit de praktijk
Johan van Dijk uit Zwolle weet echt wel wat van elektrische installaties; toch ging het tijdens een blikseminslag behoorlijk mis. “Op een totaal onverwacht moment, zonder dat er onweer voorspeld werd.” Johan is zendamateur en heeft het nodige aan antennes en apparatuur in huis. “Normaal gesproken ontkoppel ik alles wanneer er onweer aankomt, maar dat wist ik nu dus niet.”
De bliksem sloeg in een van zijn antennes in. Via de coaxkabel liep de spanning door naar het radiohokje twee verdiepingen lager. Daar veroorzaakte de inslag grote schade. “Eigenlijk bleek alles stuk wat op de een of andere manier was aangesloten.” Niet alleen in zijn radiohok, ook sommige op het lichtnet aangesloten apparaten waren kapot. “De oplader van mijn scheerapparaat deed het bijvoorbeeld niet meer, evenals een ouderwetse gloeilamp.”
De stroom liep via de antenne naar een zender die op de computer aangesloten was, vandaar via de router naar de telefoonleiding en zo de aarde in. Daarmee was de verwoestende tocht van de bliksem helaas nog niet afgelopen.
“Pas later bleek dat de stroom via het aardnet ook bij mijn buren binnen was gekomen. De thermostaatregelaars zijn bijzonder gevoelig: in vrijwel de hele buurt werkten ze niet meer. Maar ook de gloednieuwe televisie van een buurman was kapot, een ander had een paar defecte ledlampen en weer een ander storing in de omvormer van de zonnepanelen. In het hele blok, en zelfs nog een paar straten verder, was de aardlekschakelaar omgegaan.” Zo ontstaat schade ook meestal: niet door blikseminslag in eigen huis, maar juist door inslag bij de buren, in een transformatorkastje buiten of elders in de straat.
Spanning blokkeren
Een correct geïnstalleerde overspanningsbeveiliging had de schade bij Johans buren kunnen voorkomen. Deze ‘blokkeert’ de spanning zodra er meer dan 230 volt op komt. Het beste is om zo’n overspanningsbeveiliging in te bouwen in de meterkast. Beveiligingen via stopcontacten en stekkerblokken volstaan niet bij een inslag.
Via www.meterkastcheck.nl kan nagegaan worden of de meterkast veilig is.
