Het begrip duurzaamheid is een belangrijk thema in de huidige politiek en samenleving. Met name de bescherming van het milieu en de vraag hoe de stortvloed aan afval kan worden voorkomen, komt in veel gesprekken aan de orde. Kunnen hier ook duurzame materialen worden gebruikt? Op deze manier kunnen bouwers en architecten vanaf het begin milieubewust zijn.
Wat betekent duurzaamheid eigenlijk in de bouw?
Het concept omvat in gelijke mate de ecologie en het milieu. Maar als het gaat om bouwen is duurzaamheid nog belangrijker. Hier worden de zogenaamde drie P’s gecombineerd:
- People: de sociale vraagstukken
- Planet: het milieu
- Profit: de winstgevendheid van het project
Staal als duurzaamste materiaal
Misschien lijkt staal in eerste instantie niet het meest voor de hand liggende materiaal voor duurzame bouw. Toch maken de specifieke eigenschappen van staal veel duurzamere ontwerpen en constructies mogelijk dan bij andere bouwmaterialen het geval is. Maar waarom is dat?
Dit maakt het materiaal zo bijzonder:
- Natuurlijk materiaal: ijzer is een grondstof die veelvuldig voorkomt. Samen met staalschroot kan het gebruikt worden om een hoogwaardig bouwmateriaal te produceren. In Nederland bestaat hiervoor een kwaliteitskeurmerk, het DUBOkeur.
- Het productieproces wordt steeds beter: sinds de jaren zestig is het energieverbruik van staalfabrieken met 50% gedaald. Dezelfde reductie wordt teruggezien in de uitstoot van CO2 en fijnstof. De recycling van water is eveneens onderdeel van de verduurzaming van het productieproces.
- Bijproducten worden gebruikt om energie op te wekken: Slak uit de hoogovens wordt bijvoorbeeld gebruikt voor de productie van cement. De bij de productie ontstane restgassen worden daarnaast in het net gevoerd om energie op te wekken.
Hoogwaardig, op milieuvriendelijke wijze geproduceerd staal is inmiddels standaard in Europa. Alle grote handelaren en fabrikanten, zoals deze Nederlandse staalgigant, richten zich nu op duurzaamheid. Dit betekent dat inkopers hun bouwmaterialen zonder zorgen kunnen kopen, ook in het geval van bouwprojecten met een duurzame doelstelling.
Voordelen van bouwen in staal
Bouwers waarderen voornamelijk de eigenschappen van staal bij de bouw van huizen of grotere objecten zoals scholen, fabrieken en kantoren. Het materiaal absorbeert de krachten optimaal en brengt ze efficiënt over. Dit biedt de mogelijkheid om grote open ruimtes te creëren. Bij het bouwen met staal zijn immers in veel gevallen slechts enkele dragende (buiten)wanden nodig.
Maar ook architecten profiteren van deze fijne eigenschappen van het materiaal:
- Lichte structuur, dus complexe funderingen zijn meestal niet nodig.
- Tijdsbesparing in de bouwfase, omdat veel onderdelen prefab op de bouwplaats aangeleverd kunnen worden.
- Flexibele constructie, die vele aanpassingen mogelijk maakt, zelfs tijdens eventuele herstructurering van het gebouw.
Staal kan door zijn geleidbaarheid snel een koudebrug worden. Dit kan echter gericht worden tegengegaan. Het isoleren van de kamers is veel eenvoudiger. Hetzelfde geldt voor de binneninrichting: het leggen van buizen en kabels is ongecompliceerd. Akoestische isolatie is ook veel eenvoudiger dan bij een klassieke stenen constructie. En daarbovenop is waarschijnlijk nog het grootste voordeel de lange levensduur van staal.
