De politiek is nog op vakantie, maar de scholen zijn alweer begonnen aan een nieuw seizoen. Voor veel basisschoolleerlingen toch altijd een beetje spannend, want nieuw. Zijn er nieuwe kinderen in de klas, hoe is de nieuwe juf of meester? “Niet nieuw of verrassend is jammer genoeg de toestand van de schoolgebouwen, waar anderhalf miljoen kinderen dit jaar weer veel tijd in doorbrengen. Renovatie is vaak hard nodig bij deze gebouwen, die gemiddeld 40 jaar oud zijn. Maar het gebeurt niet, door geharrewar tussen schoolbesturen en gemeenten. Als ze er nu weer niet uitkomen, moet het kabinet ingrijpen”, stelt Maxime Verhagen, voorzitter van Bouwend Nederland.
Inzicht
Ineke Dezentjé Hamming, voorzitter van de ondernemersorganisatie voor de technologische industrie FME, onderstreept de problemen: “We weten allemaal dat de meeste schoolgebouwen ’s zomers te warm zijn. Heel wat scholen hebben bijvoorbeeld geen airco. De tropische temperaturen van vorige week waren dan ook een slopend begin voor veel kinderen en leraren. En de winters zijn niet beter. Dan zijn de scholen juist te koud, terwijl ze het hele jaar door een slecht binnenklimaat hebben. Dat is te verhelpen, als schoolbesturen en de politiek weten wat er moet gebeuren. Daarom willen we graag CO2, fijnstof en temperatuur per school in kaart brengen en monitoren, en de uitkomsten daarvan openbaar maken. Monitoren geeft ook inzicht hoe technologie de leerprestaties positief beïnvloedt. Dan weten het schoolbestuur en de gemeente wat de beste investeringsbeslissingen zijn, per gebouw. Maar individuele schoolbesturen hebben maar zelden ervaring met het ingrijpend renoveren van hun gebouwen. Om veel meer scholen gezond en energiezuinig te maken, zou kennis en kunde van dat soort bijzondere verbouwingen geclusterd moeten worden. Bijvoorbeeld op één plek in de gemeente. Dan hoeft een volgende school niet opnieuw het wiel uit te vinden.”
Deze problemen met gebouwen zijn hardnekkig. Verhagen: “Dat komt door een systeemfout in de onderwijshuisvesting, want daarin bestaan maar twee smaken: ‘nieuwbouw’ en ‘onderhoud’. Dus ‘renovatie’ of ‘verduurzaming’ bestaat in het systeem niet. Gemeenten en schoolbesturen zien de noodzaak van monitoring van het binnenklimaat wel, ook onderkennen ze de noodzaak van gerichte investeringen in renovatie en verduurzaming. Maar ze blijven vaak soebatten over wie welke kosten moet dragen. Daar schieten de kinderen niets mee op.”
Actie
“De Tweede Kamer ziet dat ook en dringt aan op actie. Maar staatssecretaris Dekker wil ‘renovatie’ nog steeds niet regelen in de wet. De PO-Raad (primair onderwijs raad) en VNG (vereniging Nederlandse gemeenten) proberen hier namelijk onderling afspraken over te maken. In het derde kwartaal van 2016 – ongeveer nu dus – moet dat tot positief resultaat leiden. Zo niet, dan ligt de bal bij de staatssecretaris. Haast lijkt hij nog niet te hebben.”
Dezentjé: “Het kan zo natuurlijk niet verder. Daarom roepen we de staatssecretaris op tot actie: wacht niet op de PO-Raad en VNG. Maak zelf ook alvast een regeling en reserveer budget. Laten we geen tijd verliezen. Als de PO-Raad en de VNG er dan niet uit komen, dan kan de staatssecretaris direct zijn voorstel indienen bij de ministerraad. Dan kan het kabinet er snel voor zorgen dat schoolbesturen samen gaan werken, zodat ze als opdrachtgever professioneel en efficiënt al deze hoognodige renovaties laten uitvoeren. Nog deze Kabinetsperiode kan dan begonnen worden met het onderhanden nemen van de schoolgebouwen. De staatssecretaris kan zijn periode zo afsluiten met een belangrijke beslissing, waardoor alle leerlingen en docenten nog jarenlang goed kunnen leren en lesgeven in een gezond, passend en energiezuinig gebouw.”
Bron: FME