In Haarlemmermeer wordt de bodemverontreiniging van het industrieterrein Zwaanshoek aangepakt met een innovatieve bodemsaneringsmethode van Groundwater Technology uit Rotterdam.
‘De bodemverontreiniging is te groot voor de eigenaar om alleen te financieren’
Het grondwater is verontreinigd met chloreerde koolwaterstoffen (tri) en het verplaatst zich, waardoor de vervuiling zich uitbreidt. De vervuiling is afkomstig van een lakspuiterij, die voorheen op het industrieterrein in bedrijf was. De bodemverontreiniging onder en rondom het industrieterrein is al langer bekend, maar blijkt toch minder onschuldig dan aanvankelijk werd gedacht.
De ernst van de vervuiling kwam aan het licht bij het bodemonderzoek dat de gemeente Haarlemmermeer verrichtte vanwege geplande woningbouw voor 80 grondgebonden woningen op het naastgelegen terrein. Besloten werd om het terrein met spoed te saneren. Begin april dit jaar startte Groundwater Technology met de bodemsanering.
Toegepaste techniek
De techniek die Groundwater Technology toepast, is gebaseerd op sondeertechniek, waarbij een mix van grotendeels natuurlijke hulpstoffen met een sondeerstang op circa zeshonderd plekken in de bodem worden geïnjecteerd.
Projectmanager Robert Heling van Groundwater Technology legt uit dat deze mix de natuurlijke processen in de bodem stimuleren om de verontreiniging de komende jaren af te breken. “We gaan op verschillende dieptes ons recept injecteren”, zegt hij. “Bij het industrieterrein gaan we zes meter de diepte in en bij de woningbouwlocatie prikken we tot vijftien meter diep.”
In de bodem wordt een substraat en heel kleine ijzerdeeltjes aangebracht. Hierdoor worden biologische en chemische processen in de bodem geactiveerd en breekt de verontreiniging af. Zwaanshoek is een bedrijventerrein uit de jaren 70 en ligt in de Haarlemmermeerpolder. De vervuiling is afkomstig van een lakspuiterij, die vroeger op het terrein stond. Vanuit dit bedrijf is destijds trichloorethyleen (tri) gelekt, een middel dat in de metaalindustrie werd gebruikt om te ontvetten. In de jaren 80 is het in het riool terechtgekomen en in de sloot geloosd.
“Van daaruit is de tri in de bodem en in het grondwater terechtgekomen en heeft het een pluim aan verontreiniging veroorzaakt, die tot onder een woonwijk doorloopt.” Robert Heling: “De stoffen die wij in de bodem brengen zijn voor een groot gedeelte nodig om de omstandigheden in de bodem te conditioneren, zodat de bacteriën de verontreiniging gaan afbreken.”
Bodemconditie
De verontreiniging in dit gebied bevat naast het gelekte trichloorethyleen, Cis (Cis 1,2-dichloortheen) en vinylchloride, twee afbraakproducten van tri. “De natuurlijke conditie van de bodem is niet optimaal en dat belemmert het verdere afbraakproces”, zegt Heling. Stoffen zoals nitraat, nitriet en sulfaat, zijn van nature in de bodem en het grondwater aanwezig en, belemmeren het afbraakproces.
“Deze stoffen nemen wij weg zodat de biologische en chemische afbraak op gang komt en afbraak van de verontreiniging kan plaatsvinden”. Uiteindelijk blijven onschadelijke stoffen over in de bodem, ethaan en etheen. Groundwater Technology monitort de komende vijf jaar het afbraakproces door elke zes maanden grondwatermonsters te nemen.
(Lees verder onder de foto).
Samenwerking
Bij dit soort ingewikkelde verontreinigingen die tot maatschappelijke knelpunten leiden, is het belangrijk om snel alle partijen aan tafel te hebben. De provincie schakelde daarom de stichting Bodembeheer Nederland in, om als intermediair tussen de betrokken partijen de zaak vlot te trekken.
“Dat is vrij uniek”, zegt Vincent Breij, procesmanager bij stichting Bodembeheer Nederland. “Deze partijen stonden namelijk voor een patstelling bij een lastige sanering, waarvoor wij gezamenlijk de verantwoording hebben genomen, inclusief de risico’s.”
Groundwater Technology heeft een oplossing ontwikkeld, waardoor het voor stichting Bodembeheer Nederland mogelijk werd met alle partijen een oplossing af te spreken waar allen zich in konden vinden. “De verontreiniging is te groot voor de eigenaar om alleen te financieren, vandaar dat gemeente Haarlemmermeer en de provincie meebetalen.
Via de bedrijvenregeling draagt Bodembeheer Nederland namens de overheid bij in de saneringskosten”, zegt Breij. “Samen met Groundwater Technology hebben we een plan van aanpak, risico-inventarisatie en kostenberekening gemaakt. Op basis hiervan is een kostenverdeling gemaakt voor de provincie, eigenaar en de gemeente.”
Aanpak bodemverontreiniging industrieterrein Zwaanshoek.
