Energiedaken: warmte- koude opvang inclusief stroom

Met het toenemen van de eisen die aan de moderne gebouwschil en werkplek worden gesteld, komen energiedaken steeds meer in beeld. Toch wordt niet altijd direct gedacht aan deze vorm van ‘gratis’ opvang van warmte op het dak. Nu deze technieken verder ont­wikkeld zijn tot warmte en koude opvang van water in combinatie met een PV installatie, kan het niet anders dat het dak technisch en multifunctioneel wordt ingezet voor temperatuur­winning en stroom tegelijk. Als dan vanwege de opbrengst niet het gehele dak hoeft te worden voorzien van zo’n technisch dak, zijn deze systemen ook nog met verbetering van de stedelijke biodiversiteit te combineren. Rondom het Energiedak® een daktuin in de vorm van een Lavendel- of zomerweide waar ook de natuur het dak op kan: meervoudig dakgebruik via Leven op Daken in Optima Forma!

Eind jaren negentig en begin van deze eeuw zijn verschillende collectorsystemen voor platte of lichthellende daken ontwikkeld en later ook voor hellende daken. Het systeem werkt simpel: de zon warmt het dak op, de dakbedekking draagt de warmte over naar de collectorplaten die de warmte afvoeren naar het gebouw. De warmte wordt ingezet via een directe koppeling met een warmtepomp of wordt eerst opgeslagen in een buffer of systeem voor bodemopslag. Alexander Schiebroek, die samen met zijn broer sinds 1998 het bedrijf SolarTech gestart is, geeft aan dat momenteel niet bij iedereen de systemen bekend zijn en zoals het meestal gaat: onbekend maakt onbemind! Een complicatie voor dit soort systemen is niet de beschikbaarheid van energie maar de plaats en tijd waarop de energie beschikbaar is, wat de inzet van opslagmogelijkheden noodzakelijk maakt.

“Als de benodigde stroom door de zon wordt opgewekt kan het systeem volledig energieneutraal worden ontworpen”

Energiedak® is het dak waarbij een leidingsysteem in een ontwerp van prefab collectorplaten wordt gelegd. Deze wordt aangesloten naar de installatie in het pand vanuit een centrale unit, in de vorm van een lichtkoepel, die op het hoogste punt van het dak geplaatst wordt en vanuit hier kan worden gecontroleerd. Via een retour- en aanvoer­leiding door het dak wordt het systeem aangesloten aan een bestaande warmteopslag onder het dak of hetgebouw. Het Energiedak^®-Plus is het systeem waarbij ook flexibele PV-laminaten (basis CIGS; diffuus licht is voldoende voor stroomopwekking) worden verkleefd op de kunststof dakbedekking meestal een donkere FPO, antraciet PVC of zwarte EPDM.

“De toepassingen”, aldus Alexander Schiebroek: “zijn vaak veelzijdig maar vreemd genoeg vaak nog onbekend. Onbekend staat heel vaak voor onbemind. En dat hoeft zeker niet. De toepassingen zijn onbeperkt en eindeloos toepasbaar op daken van woonzorgcomplexen, MFA’s, schoolgebouwen of ook kantoren, hotels en zwembaden: Welk gebouw heeft nu geen energie nodig?” En nu ook naast het platte dak een systeem is ontwikkeld voor hellende daken, krijgt de nieuwbouw van woningen, inmiddels weer volop in beweging na de bouwcrisis, ook een geschikte en mooie oplossing voor het winnen van duurzame energie als alternatief voor het pannendak.

Via het adviesbureau en kennisplatform Leven op Daken worden pogingen gedaan om op grote schaal via architect, installateur of producent het dak in te zetten voor warmte en koude vloeistof systemen inclusief stroomopwekking. Waarom hier nog wel een wereld is te winnen, volgt uit de gesprekken met onder andere warmtepompleveranciers en producenten die nog steeds aangeven niet of te weinig bekend zijn met de aanvullende WKO daksystemen. De dakdekkersbranche, vertegenwoordigt door Vebidak als branche­organisatie, laat op dit moment de markt voor alle technische energiedaken links liggen en de installatiebranche, vertegenwoordigd door E- en W-installateurs, werkt met de voor hen vaak bekende producten en technieken. Een enkeling is zich aan het ontwikkelen tot allround innovatief bedrijf met een concept. ‘Schoenmaker blijf bij je leest’, zoals het spreekwoord zegt. Binnen het Leven op Dakenconcept zijn vele bedrijven aanwezig die het Energiedak^® samen groot kunnen maken zodra men er doelbewust op gaat aansturen. En als dan ieder bedrijf zijn eigen discipline meeneemt, ontstaat er voor iedere partij een win-win situatie. Conceptdenken is geheel in de stijl van circulaire economie; het geven en het verdelen.

Dan zal het Energiedak^® uiteindelijk samengevoegd kunnen worden tot een echt geïntegreerd ‘Leven op Daken’-concept waarin natuur, waterberging, gebruiksfuncties en energie­winning hand in hand gaan. Zo ontstaan moderne daksystemen als onderdeel voor woningen en gebouwen met nul op de meter als uitgangspunt.