De Rijksoverheid maakt zich sterk voor energiebesparing in de bebouwde omgeving. Daarom vindt momenteel in Nederland een grootschalige installatie van slimme meters in woningen plaats. Nu meer dan 25% van deze slimme meters is geplaatst, blijkt dat de energiebesparing achterblijft bij de verwachting. Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) onderzocht hoe de potentie van de slimme meter beter kan worden benut.
In 2015 heeft het Rijk besloten dat in de woningen van alle 7 miljoen Nederlandse huishoudens een slimme meter wordt geïnstalleerd. In 2020 zouden alle huishoudens voorzien moeten zijn van zo’n apparaat, met als effect een gemiddelde energiebesparing van 3,5%.
Studie
Uit de PBL-achtergrondstudie De slimme meter, uitgelezen energie(k) blijkt dat bij de huishoudens die een de slimme meter hebben, de energiebesparing achterblijft. Deze blijft steken op gemiddeld nog geen 1% . Dit terwijl de verwachting is dat huishoudens minder energie gaan gebruiken als ze inzicht krijgen in hun energieverbruik; en dan vooral in de kosten daarvan.
Maatschappelijk belang
Met de invoering van de slimme meter wil de Rijksoverheid een aantal maatschappelijke doelen dienen: bijdragen aan reductie van de uitstoot van broeikasgassen, de energielevering betaalbaar houden en de betrouwbaarheid van de energielevering borgen.
Koers
Het PBL onderstreept dat maatschappelijke belang maar pleit voor aanpassing van de koers van het huidige beleid. Een kansrijke optie is om, naast de uitrol van de slimme meter, te beginnen met een programma dat experimenteert met de inzet van energieverbruiksmanagers zoals in-home displays. Ook de wijze van aanbieden kan in experimenten systematisch worden getest op het effect op acceptatie en energiebesparing.
Men ziet deze strategie als de beste keuze als de overheid enerzijds de energiebesparing zo groot mogelijk wil maken en anderzijds de markt de ruimte wil laten om te blijven innoveren.
Belangrijkste conclusies
- Het effect van de slimme meter op energiebesparing blijft achter bij de verwachtingen.
- Invoering van een feedbacksysteem levert grote maatschappelijke baten op.
- De beste kans lijkt weggelegd voor de in-home display.
- Voor de verdere uitrol van de slimme meter met in-home display is een meer experimentele benadering wenselijk.
De Policy Brief Slimme Meter is hier te downloaden. De achtergrondstudie treft u hier.
