De hevige neerslag samen met het hoogwater van juli 2021 in Nederland en de landen om ons heen betrof een extreme en uitzonderlijke gebeurtenis met grote maatschappelijke gevolgen in Limburg. Een consortium van kennisinstellingen, onder leiding van de TU Delft en Deltares, hebben nu een eerste analyse gemaakt.
De geschatte totale schade door het hoogwater in Limburg bedroeg 350 tot 600 miljoen euro
De gemeten hoeveelheden neerslag en rivierafvoeren waren nooit eerder zo groot, zeker niet in de zomer. Er wordt geschat dat een dergelijke gebeurtenis slechts eens per 100 tot 1000 jaar voorkomt. De piekafvoer op de Maas bij Eijsden en een aantal zijrivieren is de hoogste afvoer ooit gemeten.
De geschatte totale schade door overstromingen bedroeg 350 tot 600 miljoen euro en vond voor een groot deel plaats in het Geuldal. De schade is daarmee groter dan die tijdens de overstromingen langs de Maas in 1993 en 1995. Hoogleraar Bas Jonkman van de TU Delft leidde het onderzoek: “Deze overstroming heeft records gebroken, qua neerslag, afvoer en schade. Hiervan moeten we van leren om ons systeem toekomstbestendig te maken.”
Piping
De primaire waterkeringen langs de Maas hebben de uitzonderlijk hoge belasting goed doorstaan. Wel zijn op enkele plekken incidenten opgetreden zoals piping (uitspoeling van het zand onder de dijk) en lokale hoogtetekorten. Daarom zijn op grote schaal tijdelijke maatregelen zoals zandzakken ingezet. In de studie is ook inzicht gegeven in het verloop van de evacuatie, vervuiling en de gezondheidseffecten.
Lees ook: Wateroverlast bestrijden met groene daken.
Verkenning hoogwater
Deze studie betreft een eerste verkenning. Duidelijk is dat dit een voor Nederland extreme en ongeëvenaarde gebeurtenis betreft. De bevindingen uit de studie kunnen benut worden voor vervolgstudies, evaluatie van het systeem en – waar nodig – het vaststellen van verbetermaatregelen op technisch, ruimtelijk en organisatorisch vlak.
Kymo Slager, projectleider vanuit Deltares onderstreept het belang van de analyse: “Deze extreme gebeurtenis en de activiteiten van het consortium heeft ons uit eerste hand scherpe inzichten geleverd in de informatiebehoeftes van de verschillende organisaties die een rol spelen tijdens en na de crisis. Dit geeft richting aan de verdere ontwikkeling van technologische hulpmiddelen.”
Breed consortium
Het onderzoek is uitgevoerd door een breed consortium: Deltares, TU Delft, HKV Lijn in Water, VU Amsterdam, Universiteit Utrecht, KNMI, WUR, Erasmus MC en Universiteit Twente, in opdracht van het Expertise Netwerk Waterveiligheid (ENW) en met volledige steun van Waterschap Limburg en Rijkswaterstaat.
Lees het volledige rapport over het hoogwater in Limburg.
Analyse: “Hoogwater Limburg extreme en ongeëvenaarde gebeurtenis”
