In de Nederlandse bouwsector dreigen 40.000 arbeidsjaren verloren te gaan in de komende twee jaar. Met gericht overheidsbeleid kan dit verlies tot de helft worden teruggebracht, aldus het EIB in het in opdracht van het ministerie van BKZ opgestelde ‘Crisis en crisismaatregelen in de bouw’.
Productie en werkgelegenheid: “Het tijdelijk wegvallen van de vraag is het kernprobleem …”
Meest effectief om verlies in arbeidsjaren tegen te gaan zijn maatregelen die financieringsproblemen voor starters oplossen, verruiming bieden bij het ruimtelijk beleid en het mogelijk maken om tijdelijk op voorraad woningen te bouwen via een publiek opkoopfonds. Dit concludeert het EIB in de zojuist verschenen publicatie ‘Crisis en crisismaatregelen in de bouw’ dat is opgesteld in opdracht van het Ministerie van BZK.
Beleid in crisistijden
In het eerste deel van de studie wordt teruggeblikt naar de twee grote crises die nog niet ver achter ons liggen met het doel om de mechanismen tijdens deze crises te analyseren en de verbinding te leggen met het gevoerde overheidsbeleid.
De centrale conclusie die hieruit naar voren komt is dat het beleid in crisistijden sterk heeft gelegen bij structurele hervorming en maar weinig bij vraagondersteuning. Vooral in de eurocrisis is dit sterk zichtbaar geweest en dit verklaart ook waarom de woningbouw zo zwaar is getroffen in deze periode, zowel ten opzichte van andere onderdelen van de bouw als ten opzichte van onze buurlanden.
Het tijdelijk wegvallen van vraag is het kernprobleem in crisistijden en overheidsbeleid moet dit probleem adresseren om het verschil te kunnen maken, al kan het beperken van aanbodrestricties op specifieke locaties ook behulpzaam zijn om de bouwproductie gedurende de crisis te versterken.
Afvlakken van de V-vorm
Begin april heeft het EIB al verwachtingen opgesteld voor de productie en de werkgelegenheid in de bouw bij ongewijzigd overheidsbeleid. Hieruit komt een patroon naar voren dat ook tijdens de eerdere crises is te zien: een scherpe daling van de productie in de loop van de crisis en vervolgens weer een zeer sterke opleving daarna. Beide ontwikkelingen veroorzaken schade.
De eerste in de vorm van werkgelegenheidsverlies en bedrijfssluitingen, de tweede in de vorm van snel oplopende arbeidsschaarste en spanning op de woningmarkt. Overheidsbeleid dat de vraag ondersteunt voorkomt een deel van het werkgelegenheidsverlies tijdens de crisis, zorgt ook weer voor een meer evenwichtig herstel na de crisis en bindt meer arbeidskrachten aan de sector om toekomstige maatschappelijke uitdagingen het hoofd te bieden.
Meer informatie: zie Vooruitzichten voor de bouw na de coronacrisis
Verwachtingen voor productie en werkgelegenheid bouw