Er is nog onvoldoende praktijkervaring opgedaan om definitieve conclusies te trekken over de werking van het stelsel voor de Wkb (Wet kwaliteitsborging voor het bouwen). Dat blijkt uit de eerste monitoringsrapportage. De wet lijkt over het algemeen een positief effect te hebben op de bouwkwaliteit. Maar er zijn echter ook geluiden dat de administratieve lasten zijn toegenomen, zo blijkt uit berichtgeving van het ministerie.
“Veel partijen moeten nog wennen aan de nieuwe manier van samenwerking en uitvoering van de taken binnen de Wkb”
Minister Mona Keijzer stuurde de monitoringsrapportage 2024 nog voor het kabinetsreces naar de Eerste Kamer.
Wkb ervaringen
De monitoring is uitgezet onder brancheorganisaties, kwaliteitsborgers, aannemers, gemeenten en opdrachtgevers. De Wkb is op 1 januari 2024 in werking getreden met als doel om een betere bouwkwaliteit te leveren en de consumenten hierbij een sterkere positie te geven. In 2024 zijn er 1446 projecten gestart met kwaliteitsborging.
Daarvan hebben 33 projecten het hele proces doorlopen van start bouw tot en met gereedmelding. De praktijkervaringen zijn daarmee nog beperkt.
Tijdens het onderzoek gaven alle partijen, behalve de gemeenten, aan dat de bouwkwaliteit is verbeterd. Over de administratieve lasten gaven aannemers aan een verzwaring te ervaren mede omdat de controle op naleving is verscherpt met de komst van de onafhankelijke kwaliteitsborger.
Voor gemeenten en aannemers geldt dat hun rol door de Wkb is veranderd ten opzichte van de situatie vóór 2024. De deelnemers aan het onderzoek hebben geen zware, onvoorziene of spoedeisende knelpunten teruggekoppeld. Wel hebben zij enkele aanbevelingen gegeven om de werking van het nieuwe stelsel te verbeteren.
Gezamenlijk werkprogramma 2025
Evaluatie, duidelijkheid en loep
Samen met betrokken landelijke overlegpartijen gaat het ministerie van VRO aan de slag met de aanbevelingen uit deze eerste Wkb monitor, dat in opdracht van het ministerie door Arcadis werd uitgevoerd.
Het gaat dan onder meer om het uniformeren van werkprocessen en het periodiek evalueren van samenwerkingen. Daarnaast ook het centraal registreren van incidenten en sancties.
Ook start er een gezamenlijk werkprogramma waarmee meer duidelijkheid komt over welke bouwwerken onder de Wkb moeten behoren en wat niet alsnog vergunningvrij gemaakt kan worden. Denk hierbij aan projecten met relatief weinig risico, zoals lichtmasten of padelbanen.
Tevens zal nadrukkelijk worden gekeken naar verlaging van de administratieve lasten, die de partijen elkaar onderling veroorzaken. Ter verbetering van de informatiepositie wordt de inhoud van het zogenoemde ‘dossier bevoegd gezag’ nader onder de loep genomen, aldus het Ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (VRO).
