De provincie Noord-Brabant biedt eigenaren van rijksmonumenten met dringende onderhoudsproblemen een helpende hand. Vanaf 2026 is een nieuw noodfonds beschikbaar met een budget van 400.000 euro om acute situaties aan te pakken.
“Met de nieuwe regeling voor noodmaatregelen krijgen eigenaren van rijksmonumenten die buiten de reguliere subsidie vallen, toch een kans op steun”
Noodfonds voor rijksmonumenten met spoed
In Den Bosch werd onlangs aangekondigd dat de provincie Noord-Brabant een speciale subsidieregeling opent voor eigenaren van rijksmonumenten die kampen met urgente onderhoudskwesties. Dit noodfonds, dat in 2026 van start gaat, heeft een totaalbedrag van 400.000 euro beschikbaar gesteld. Het doel is om te helpen bij situaties die geen uitstel dulden, zoals lekkende daken of instortingsgevaar, zodat verdere schade aan deze waardevolle panden wordt voorkomen.
Overvraagde reguliere regeling
De bestaande restauratieregeling voor rijksmonumenten in Brabant is al jarenlang populairder dan het budget toelaat. Vorig jaar waren er 35 aanvragen, maar slechts 12 projecten konden worden ondersteund na een loting. Voor veel eigenaren was dit een teleurstelling, vooral als hun monument in slechte staat verkeerde. Het beschikbare geld was vaak binnen een dag op, waardoor velen met lege handen achterbleven en hun plannen moesten uitstellen.
Acute hulp halverwege voor rijksmonumenten
Met de nieuwe regeling voor noodmaatregelen krijgen eigenaren die buiten de reguliere subsidie vallen, toch een kans op steun. Vanaf 18 mei 2026 kunnen zij een aanvraag indienen, mits duidelijk is dat zij geen reguliere subsidie hebben ontvangen. De aanvraagperiode duurt een half jaar. Gedeputeerde Bas Maes van Cultuur en Erfgoed legde uit dat dit fonds voorkomt dat monumenten door pech onherstelbaar beschadigd raken. Hij noemde voorbeelden zoals de Basiliek in Oudenbosch, die eerder geen steun kreeg.
Reguliere subsidie en extra fondsen
Voor grotere restauratieprojecten aan rijksmonumenten opent de reguliere subsidieregeling weer van 26 januari tot 2 februari 2026. Per project is maximaal 400.000 euro beschikbaar, met een totaalbudget van 3,6 miljoen euro. Samen met het Rijk stelt Brabant in totaal 4 miljoen euro klaar voor dit doel. Daarnaast kunnen eigenaren gebruikmaken van het Brabants Erfgoedfonds, een fonds van 50 miljoen euro voor leningen tegen lage rente. Dit fonds ondersteunt ook klimaatadaptieve maatregelen.
Toekomst van rijksmonumenten veiligstellen
Het Brabants Erfgoedfonds, uitgevoerd door het Nationaal Restauratiefonds, is uniek in Nederland door de focus op verduurzaming en klimaatbestendigheid van monumenten. Eigenaren van zowel rijksmonumenten als gemeentelijke monumenten kunnen hier een aanvraag indienen. De aflossingen keren terug in het fonds, zodat toekomstige projecten ook gefinancierd kunnen worden. Dit biedt een duurzame oplossing voor het behoud van Brabants erfgoed.
