De gemeente Amsterdam gaat in hoger beroep in een zaak die Amsterdam Fossielvrij heeft aangespannen over het warmteplan Sluisbuurt. De gemeente zou te streng kijken naar door projectontwikkelaars aangedragen mogelijke alternatieven.
‘Er is nu onduidelijkheid ontstaan over de status van warmteplannen’
De gemeente Amsterdam staat voor een grote opgave om tot 2040 alle woningen aardgasvrij te maken. Daarbij wil de gemeente sturen op duurzame oplossingen tegen zo laag mogelijk maatschappelijke kosten.
Hiervoor is het warmteplan Sluisbuurt bedacht. Met het warmteplan wil de gemeente invulling geven aan een duurzame, collectieve warmtevoorziening voor de eerste 2.700 woningen en voorzieningen die worden gebouwd in de Sluisbuurt op Zeeburgereiland.
Betaalbaarheid onder druk
De rechter heeft nu geoordeeld dat onvoldoende recht is gedaan aan alternatieven voor aansluiting op het warmtenet door Westpoort Warmte. Hierdoor wordt het makkelijker voor projectontwikkelaars om niet aan te sluiten op het collectieve warmtenet, maar te kiezen voor een individueel warmtesysteem.
De betaalbaarheid van Amsterdamse warmtenetten komt hierdoor onder druk te staan. De gemeente gaat in hoger beroep om meer duidelijkheid te krijgen over de mogelijkheden die zij heeft om te sturen op collectieve oplossingen door middel van warmteplannen. De rechtszaak was aangespannen door de organisatie Amsterdam Fossielvrij.
Collectief warmtenet
Wethouder Marieke van Doorninck: “Amsterdam Fossielvrij, die de rechtszaak heeft aangespannen, vond dat de gemeente in het warmteplan te streng kijkt naar alternatieve duurzame technieken die ontwikkelaars kunnen gebruiken om niet op het warmtenet van Westpoort Warmte te worden aangesloten. De rechter gaat daarin mee.”
De wethouder Ruimtelijke Ontwikkeling en Duurzaamheid vindt dat we wel moeten realiseren dat het daarmee ook gemakkelijker wordt voor ontwikkelaars om zich niet aan te sluiten op een collectief warmtenet. “Ook als dit een warmtenet met een lage temperatuur warmtebron als een datacenter of oppervlaktewater is.”
Onduidelijkheid
Door de uitspraak van de rechter is er onduidelijkheid ontstaan over de status van warmteplannen en op welke manier de gemeente die kan inzetten om te zorgen dat zoveel mogelijk woningen op een collectief systeem worden aangesloten.
Vanwege de hoge bouwdichtheid in Amsterdam zijn collectieve warmtenetten belangrijk om in de warmtebehoefte te voorzien. Door de uitspraak komt betaalbaarheid van warmtenetten onder druk te staan, omdat er voor een collectief systeem geldt, hoe meer aansluiten hoe goedkoper. Bovendien wordt het risico is voor de partij die het warmtenet aanlegt hoger als aansluitingen niet langer gegarandeerd zijn.
(Lees verder onder de foto.)
Warmteplannen
Waaraan warmteplannen moeten voldoen, is vastgelegd in de landelijke regels van het Bouwbesluit. Deze regels laten ruimte voor interpretatie. De gemeente Amsterdam maakt gebruik van deze ruimte. In het geval van de Sluisbuurt gaat dat specifiek over de voorwaarden waaraan een gebouw moet voldoen om niet aan te hoeven sluiten op de collectieve warmtevoorziening.
Amsterdam Fossielvrij spande de rechtszaak aan omdat de stichting het niet eens was met het feit dat de energie opgewekt uit zonnepanelen niet werd meegerekend in het alternatief op een warmtenet. De gemeente had hier niet voor gekozen. Dit omdat volgens de gemeente deze energie gericht ingezet moet worden op de toch al groeiende vraag naar elektriciteit, bijvoorbeeld voor elektrisch vervoer.
Hoewel het warmteplan zelf in stand is gebleven en de gemeente alleen wat gelijkheidsbeginsel door de rechter in het ongelijk is gesteld, heeft deze uitspraak bredere gevolgen.
Gevolgen voor bouw
De gemeente heeft met Westpoort Warmte (WPW) een contract gesloten voor de aanleg van een collectief systeem voor warmtelevering in de Sluisbuurt. De uitspraak leidt tot onzekerheid bij WPW, bij projectontwikkelaars en bij de gemeente. Dit over de vraagof aanleg nog wel mogelijk is en tegen welke kosten en wanneer het warmtenet is gerealiseerd. Het is nu nog niet te zeggen of de ontwikkeling van de Sluisbuurt hierdoor vertraging oploopt.
