Bij het verbouwen van woningen komen mensen regelmatig in situaties waarin ze op hoogtes moeten werken. Of het nu gaat om het bouwen van een nieuwe woning of het renoveren van een bestaand huis, werken op hoogte brengt aanzienlijke risico’s met zich mee. Het is daarom van cruciaal belang om de juiste valbeveiliging te gebruiken. Bovendien is persoonlijke valbeveiliging in Nederland bij de wet verplicht voor iedereen die beroepsmatig op hoogte werkt, dus het is zeker verstandig om je hieraan te houden.
In dit artikel schetsen we een aantal voorbeelden van werken op hoogte waarbij het verstandig is om valbeveiliging te gebruiken, ook als jij zelf denkt dat het wellicht allemaal wel meevalt met de risico’s. Uiteraard behandelen we ook een aantal verschillende soorten valbeveiliging. Zo weet je precies wat er allemaal is en wat je nodig hebt als je veiligheidsrisico’s zo veel mogelijk wilt beperken.
Werken op hoogte: verschillende situaties
Er zijn meerdere situaties waar je tijdens het (ver)bouwen van je woning in terecht kunt komen en waar het verstandig is om valbeveiliging te dragen. Hierbij kun je denken aan werken op daken, maar ook bij bijvoorbeeld werken op een steiger is het verstandig om je tegen vallen te beschermen.
Werkzaamheden op of aan daken
Bij het bouwen of verbouwen van een woning is het installeren van dakconstructies of het repareren of vervangen van het dak een veelvoorkomende taak. Hierbij moet je vaak werken op steile hellingen of op grote hoogtes. Wellicht is dit voor jou een open deur, maar bij dit soort werkzaamheden is verstandig om valbeveiliging te dragen. Dit geldt ook voor kleine klussen waarvan je denkt dit wel even snel te kunnen doen. Een ongeluk zit namelijk in een klein hoekje en bij één misstap kun je al een lelijke val maken. Dus, draag niet alleen valbeveiliging als je een compleet dak gaat plaatsen, maar óók als je bijvoorbeeld slechts een dakpan moet vervangen.
Ook bij andere werkzaamheden op een dak is het raadzaam om valbeveiliging te dragen. Het verduurzamen van bestaande woningen door bijvoorbeeld het plaatsen van zonnepanelen of het aanleggen van een sedumdak is tegenwoordig populair. Het correct gebruiken van valbeveiliging, zoals valharnassen en valstopapparaten, is essentieel. Zo beperk je het risico op vallen tot een minimum; ook als je slechts op een relatief laag dak van een schuurtje bezig bent. Ook van 2,5 meter hoogte kun je namelijk lelijk vallen.
Schilderwerkzaamheden
Bij schilderwerkzaamheden kan het nodig zijn om op hoogte te werken. Zo moet je misschien ergens op staan om goed bij de nok van een dak te kunnen. Draag hierbij niet alleen een veiligheidsharnas, maar zorg er vooral voor dat je verder ook veilig op hoogte werkt. Ga dus niet op een ladder staan om te werken, en maak al helemaal je valbeveiliging niet vast aan de ladder waar je op staat. Als je dan je balans verliest en valt, valt de ladder gewoon achter je aan naar beneden. Ladders zijn vooral bedoeld om op de werkplek te komen, niet om als werkplek te gebruiken. Werk in plaats daarvan bijvoorbeeld op een stevige steiger of een hijs- of hefmachine met een werkbak.
Werken aan gevels
Bij het plaatsen van gevelbekleding of bij het herstellen of vervangen van voegwerk, moet je op hoogtes werken om de buitenkant compleet af te kunnen werken. Dit kan risicovol zijn, vooral als er geen valbeveiliging wordt gebruikt.
Verschillende soorten valbeveiliging
Nu weet je op welke momenten het verstandig is om valbeveiliging te dragen, maar welke valbeveiliging is er eigenlijk allemaal? En wat heb je wanneer nodig? Wij zetten het hieronder voor je uiteen.
Valharnassen voor bescherming bij een val
Een valharnas is een veiligheidsuitrusting die om het lichaam wordt gedragen en is ontworpen om een persoon te beschermen bij een val. Het harnas verdeelt de krachten van de val over het lichaam en voorkomt dat de persoon vrij valt. Het harnas moet correct worden afgesteld en gebruikt in combinatie met andere veiligheidsuitrusting, zoals een veiligheidshelm.
Veiligheidshelmen
Hoewel veiligheidshelmen niet specifiek bedoeld zijn als valbeveiliging, spelen ze een belangrijke rol bij het beschermen tegen hoofdletsel bij een val. Het dragen van een stevige veiligheidshelm is cruciaal bij het werken op hoogte, vooral in situaties waar objecten vanaf een hoogte kunnen vallen.
Ankerpunten
Ankerpunten zijn bevestigingspunten waaraan je je valbeveiligingsuitrusting vast kan maken. Het is van belang om het juiste type ankerpunt te kiezen. Dit is afhankelijk van waar je het punt aan vastmaakt, zoals een muur of dak, en van welk materiaal dit is. Zo heb je voor beton een speciaal betonanker nodig en heb je aparte ankerpunten voor IPE/HEA profielen.
Vertraag of stop een val met valstopapparaten
Een valstopapparaat, ook bekend als een valdemper, is een apparaat dat is ontworpen om een vrije val te stoppen of te vertragen. Dit product wordt vaak gebruikt in combinatie met een harnas en een ankerpunt. Het valstopapparaat kan jou bescherming bieden door de krachten van een val te verminderen en de stopafstand te minimaliseren.
Verklein risico’s bij werken op hoogte
Het werken op hoogte brengt inherente risico’s met zich mee, maar door de juiste valbeveiliging te gebruiken, kunnen deze risico’s aanzienlijk worden verminderd. Dit is niet alleen van belang bij werken op grote bouwprojecten, maar ook bij het uitvoeren van kleine renovatiewerkzaamheden. Veiligheid vergroten en risico’s verkleinen zou altijd het eerste moeten zijn waar je bij werken op hoogtes aan denkt. Door het gebruik van valharnassen, veiligheidshelmen en valstopapparaten kan je ervoor zorgen dat werken op hoogte zo veilig mogelijk wordt uitgevoerd.
