De Nederlandse overheid heeft de ambitie om de woningvoorraad sterk te verduurzamen. Calcasa onderzoekt periodiek hoe het ervoor staat met de energielabels voor woningen. Conclusie tot nu toe: de vergroening is ingezet, maar er moet nog veel werk worden verzet voordat het gemiddelde energielabel op de woningmarkt een A-label is. Het verduurzamingstempo is te laag.
“De provincies Zuid-Holland en Limburg staan met het huidige verduurzamingstempo voor de grootste uitdaging”
Het huidige stempo ligt te laag, concludeert Calcasa en een groot gedeelte van de woningen heeft nog geen definitief energielabel. Als we het tempo van de afgelopen vijf jaar aanhouden, heeft de gemiddelde koopwoning pas in 2055 energielabel A.
Definitieve energielabels
Sinds 1 januari 2015 is een definitief energielabel verplicht bij de verkoop, verhuur of oplevering van een woning. Toch wordt aan deze verplichting nog niet altijd voldaan: op dit moment heeft ongeveer 91% van de woningen bij een transactie een definitief energielabel. Doordat een energielabel alleen verplicht is bij een transactie, is lang nog niet ieder huis voorzien van een definitief energielabel.
Van de totale woningvoorraad van 7,7 miljoen woningen in Nederland hebben 4,6 miljoen woningen op dit moment een definitief energielabel. Dat komt neer op ongeveer 60 procent, dus voor vier op de tien huizen is het definitieve energielabel nog niet bekend.
Totale woningvoorraad
Kijkend naar de 4,6 miljoen woningen met een energielabel is een duidelijke vergroening waarneembaar. Inmiddels hebben meer dan 1,3 miljoen woningen een definitief energielabel A, dit is bijna dertig procent van het totaal aantal geregistreerde energielabels.
Ook het aantal woningen met een B-label is aan het toenemen en met name de D- en E-labels nemen relatief af. Dit heeft tot gevolg dat het gemiddelde energielabel van een woning in Nederland op dit moment tussen een B- en C-label ligt, daar waar het tien jaar geleden nog een D-label was.
Het verduurzamingstempo is nog beter zichtbaar als over een bepaalde periode meerdere labels bekend zijn, bijvoorbeeld bij woningen die binnen tien jaar meer dan eens zijn verkocht. Ongeveer 1 miljoen woningen zijn sinds de invoering van het label minimaal 1 stapje omhooggegaan.
Van energielabel B naar A
Veertig procent van de woningen is van een B- naar een A-label is gegaan. Bij zestien procent van de woningen is echt een slag geslagen tussen de transactiemomenten: deze verbeterden van een G- naar een A-label. Dat een woning een slechter label krijgt, komt zelden voor: in vijf procent van de gevallen is een woning van een A- naar een B-label verschoven.
(Lees verder onder de afbeelding.)
Meest groene provincie
De opgave per provincie verschilt aanzienlijk. Niet geheel verrassend is Flevoland de provincie met relatief de meeste A- en B-labels. Omdat hier veel woningen recenter gebouwd zijn dan in de rest van Nederland, heeft deze provincie al relatief veel woningen met een A-label. Nieuwbouwwoningen zijn sinds 2006 gebonden aan strengere energieregels en scoren daarmee altijd een A-label.
De provincies Zuid-Holland en Limburg staan door de verduurzamingsplannen van de overheid voor de grootste uitdaging. Op dit moment heeft slechts twintig procent van de woningen hier een A-label. Ook Zeeland heeft nog veel werk te verzetten: hier nam het aantal A-labels met 6% het minst toe de afgelopen vijf jaar.
Nieuwe methodiek energielabels
Sinds 1 januari 2021 is er een aangepaste methodiek voor het bepalen van energielabels voor gebouwen, de NTA8800. Volgens de overheid geeft deze methodiek een beter inzicht in de energiezuinigheid van het gebouw. De energielabels worden nog steeds aangeduid met een letter, maar de manier waarop dit wordt bepaald is veranderd.
Zo hebben zonnepanelen een minder groot effect gekregen in de berekening van het energielabel. Tot grote veranderingen heeft dit voorlopig echter nog niet geleid. In de eerste maanden van 2021 heeft ongeveer 28% van de aanvragen onder NTA8800 een energielabel A gekregen. Dit is in lijn met de woningvoorraad op dit moment. Ook bij de overige labels liggen de recent verstrekte labels in lijn met de labels verstrekt onder de oude methodologie.
Huizenprijzen
De huizenprijzen blijven ook in 2021 flink stijgen. Sterker nog, de stijging in de eerste maanden van 2021 is de grootste in twintig jaar tijd. Het geringe aanbod en de lage rente blijven de meest bepalende factoren voor de woningwaarde. Dit maakt dat duurzaamheid nog niet zo’n relevante rol speelt als gehoopt door de overheid.
Lees ook: Per 1 januari 2021 nieuwe energlielabel voor gebouwen
Verduurzamingstempo woningmarkt te laag.
