Adiabatische Koeling begint langzaamaan zijn weg te vinden in Nederland. In landen rondom ons heen wordt het principe al regelmatig toegepast. Groot voordeel: het is een energiezuinige manier van koelen. Hoe werkt het precies en wat zijn de toepassingen?
Adiabatische koeling: ¨Het vernevelen van 1 liter water in de lucht levert maar liefst 690 Watt koelvermogen op”
Lucht en water
Bouw en Uitvoering spreekt met Bert Leffers, Sales Engineer bij STULZ Groep B.V. Deze wereldwijd toonaangevend leverancier voor klimaattechnische oplossingen voor diverse toepassingen is een groot voorstander van adiabatische koeling. Oftewel het koelen van lucht met water. De verdampingsenergie wordt onttrokken aan de lucht met als gevolg dat de lucht afkoelt.
¨Het is een eeuwenoude techniek die al door de oude Egyptenaren en Romeinen werd toegepast. Veel later ook in industriële projecten, waaronder in Nederland¨, vertelt Leffers. ¨Het vernevelen van 1 liter water in de lucht levert maar liefst 690 Watt koelvermogen op. Een redelijke ruimte is met indirecte adiabatische koeling al goed te koelen. Dit principe is dus een goede aanvulling voor airconditioning, dat veel CO2 uitstoot.¨
Twee methoden
Er zijn twee methoden van adiabatische koeling: direct en indirect. In beide gevallen wordt lucht afgekoeld door het verdampen van water. Bert Leffers:
¨Directe adiabatische koeling is het afkoelen van een ruimte door er direct water in te vernevelen. Nadeel is echter, dat de relatieve vochtigheid stijgt terwijl de temperatuur daalt. We moeten ons bij directe adiabatische koeling dus altijd afvragen of de toepassing ervan acceptabel is.
Veelal wordt het lokaal toegepast in bijvoorbeeld industriële processen, zoals bij staalovens. Maar ook datacenters maken er soms, in combinatie met vrije koeling, gebruik van. Indirecte adiabatische koeling is het afkoelen van de toevoerlucht via een warmtewisselaar met de adiabatisch gekoelde retourlucht. Een toepassing is bijvoorbeeld het koelen van een hotel met conferentieruimtes. Hier hebben zes luchtbehandelingskasten indirecte adiabatische koeling die gezamenlijk 113 kW koelvermogen hebben met een energieverbruik voor het vernevelen van water van 1,15 kW. Een vergelijkbaar koelsysteem met een EER van vier zou dan 28,25 kW verbruiken¨
Bert Leffers
Ondergeschoven kindje
Adiabatische koeling is in Nederland een ondergeschoven kindje, zegt Leffers:
¨We zijn vrij terughoudend als het gaat om technieken die van buiten ons land komen. Bovendien willen we overal 100% zeker van zijn. We zitten in de EU en onderling handelen is mogelijk, maar we kunnen bijvoorbeeld geen onderdelen in waterleidingen gebruiken die niet lokaal gecertificeerd zijn.
Nederland heeft bijvoorbeeld Kiwa en België Belgaqua. Toch zien we een langzame opmars van adiabatische koeling in ons land. Het certificeringsinstituut ISSO heeft zelfs een projectgroep opgericht – waar STULZ deel van uitmaakt – om adiabatische koeling meer onder de aandacht te brengen.¨
Voordelen
Indirecte adiabatische koeling heeft belangrijke voordelen ten opzichte van traditionele airconditioning. Leffers:
¨Als eerste, milieuwinst want we gebruiken water in plaats van H(C)FK’s. Energievriendelijk: voor 69 kW is, afhankelijk van het rendement van de kruisstroomwisselaar, 0,65 kW elektrisch vermogen nodig. We kunnen ook vaak kleinere koelsystemen gebruiken waardoor er minder geluidsoverlast is dan bij ´traditionele´ koelmachines, die over het algemeen veel groter zijn. En omdat indirecte adiabatische koelsystemen gebruik maken van verse (schone) buitenlucht, zorgt dit voor een prettig gezonder binnenklimaat.
Ook is het eenvoudig toe te passen, waardoor het een hoge functionele betrouwbaarheid heeft en gemakkelijk te onderhouden is. Bij koeling op een chiller kunnen we redundantie creëren. De helft van de compressoren wordt maar gebruikt dus zijn er minder start en stops, is er mogelijkheid tot overname bij een storing en de ventilatoren draaien met een lager toerental. Dit levert energiebesparing en geluidsreductie op. Water is een heel vriendelijk koelmiddel. Nadeel dat men kan opwerpen is, dat we voor adiabatische koeling drinkwater gebruiken. Maar 1 kW minder energieverbruik bespaart 135 liters koelwater bij een energiecentrale en grijswater gebruiken kan ook.¨
Info
Wilt u nu meer informatie betreffende dit onderwerp? Download dan de whitepaper via de website van STULZ.
