Plastic afvangen, een energieperspectief, fieldlab, recreatie en de sluis open houden. Uit het co-creatietraject Toekomst Noordersluis dat De Bouwcampus faciliteerde, zijn vijf ideeën ontstaan voor een alternatieve bestemming van de Noordersluis.
De bijna 100-jarige Noordersluis nadert het einde van zijn levensduur
Tijdens de oogstbijeenkomst presenteerden vijf partijen hun idee wat te doen met de Noordersluis als de nieuwe zeesluis in IJmuiden in gebruik wordt genomen. Er is gekeken naar functies van het hele sluizencomplex, breder dan alleen technische oplossingen. De vijf perspectieven zijn verwerkt in een oogstmagazine in de vorm van een website: toekomstnoordersluis.nl.
Diversiteit
Door de invalshoeken van deskundigen met verschillende achtergronden bij elkaar te brengen, zijn perspectieven naar voren gekomen waar Rijkswaterstaat niet zo snel aan zou denken.
Bob Demoet, hoofdingenieur-directeur Rijkswaterstaat West-Nederland Noord: “Er liggen vijf sterke ideeën op tafel met veel creativiteit. De diversiteit is opgezocht. Er zijn overeenkomsten, maar ook duidelijke verschillen. Ik hoopte op invalshoeken vanuit logistiek, maritiem, recreatie en energie en dat is ook gebeurd!”
Nynke Sijtma, directeur van De Bouwcampus: “Je ziet dat als je op een andere manier probeert na te denken over een vraagstuk, vanuit verschillende hoeken, dat er dan altijd mooie, andere oplossingen uit komen.”
Sluizencomplex
Op dit moment bouwt OpenIJ in opdracht van Rijkswaterstaat de grootste zeesluis ter wereld. De zeesluis vervangt de bijna 100-jarige Noordersluis, die het einde van zijn levensduur nadert. Rijkswaterstaat kan de Noordersluis sluiten nadat de nieuwe zeesluis de taak van de Noordersluis heeft overgenomen.
De dichte sluis vormt dan een dijk en een oeververbinding tussen Velsen-Noord en IJmuiden. Maar blijven er met een dichte sluis geen interessante, maatschappelijke kansen liggen? De Bouwcampus faciliteerde een zoektocht naar mogelijke nieuwe functies voor de Noordersluis aan de hand van vier bijeenkomsten waarin respectievelijk het verkennen, verrijken, verdiepen en oogsten van ideeën centraal stond.
Co-creatie
Voor Rijkswaterstaat was dit co-creatietraject een nieuwe aanpak en een zoektocht, er is geen stappenplan of procedure vastgelegd. Bij het bedenken van de ideeën gaven zij zo min mogelijk kaders en beperkingen mee.
Alle ideeën plus advies over een vervolgtraject biedt Rijkswaterstaat eind 2019 integraal aan het Ministerie van Infrastructuur & Waterstaat aan.
Zo inspireren zij het Ministerie om op een andere manier naar de Noordersluis, en andere objecten, te kijken. De opdracht van Rijkswaterstaat is om de waterkering en oeververbinding in stand te houden. Voor alle andere functies zullen zij op zoek moeten gaan naar gezamenlijk opdrachtgeverschap en financierbaarheid.
De ideeën in het kort
– WaTERlab: de sluis als bassin om innovaties op het gebied van scheepvaart, sluizenbouw en watermanagement te testen en om de uitwisseling van zout en zoet water te onderzoeken.
– De Noordersluis Beweegt: als technisch object midden in een duinlandschap kan het een bijzondere plek worden voor recreatie en culturele evenementen.
– RE-CREATIE: de Noordersluis als ideale ‘flessenhals’ om plastic afval uit het kanaal af te vangen voordat het de zee in zou stromen.
– BE-Spaarsluis: het opwekken van energie in de waterkolk van de sluis. Daarnaast als overslagpunt voor containers met warmte-energie van Tatasteel en voor het spuien van water.
– Sneller, Slimmer en Schoner door de Noordersluis: het behoud van de huidige functie als extra capaciteit. Door het aanbrengen van een derde sluisdeur kan ‘zoutzuiniger’ worden geschut.
Foto’s
Grote foto: de Nieuwe zeesluis in aanbouw.
Foto hierboven: Tijdens de oogstbijeenkomst presenteerden vijf partijen hun idee voor de Noordersluis.
