Taskforce Deltatechnologie wil Nederland sneller, goedkoper en beter beschermen tegen hoogwater
Nederland beter beschermen tegen hoogwater: Het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier heeft vorige maand besloten voor de versterking van 33 km van de Markermeerdijken te werken met een zogeheten alliantiecontract. Het gebruik van die contractvorm is betrekkelijk nieuw binnen de waterbouw. In een alliantie delen opdrachtgever en bouwer de verantwoordelijkheid voor het project, zoeken samen oplossingen en delen winst en verlies. Deze marktbenadering kwam tot stand in samenwerking met de Taskforce Deltatechnologie, zo bericht Bouwend Nederland.
Complex
Voorzitter Jelke Jan de With is trots dat het Hoogheemraadschap zijn nek heeft durven uitsteken voor deze innovatieve vorm van aanbesteden. “Een traditionele marktbenadering is niet geschikt voor een groot, complex project als versterking van de Markermeerdijken. Daarbij zou het waterschap zijn opgave zelf helemaal moeten uitwerken tot “een volledig dichtgetimmerd bestek”, dat pas daarna wordt aanbesteed. “Voordat je daar bent, ben je weer jaren verder”, zegt De With vanuit de ervaring met grote infrastructuurprojecten, die hij ooit als directeur bij Boskalis en Ballast Nedam opdeed. “Na zoveel jaren studeren ben je de bevolking kwijt.”
Gevaar
En dat is lang niet het enige nadeel. In de traditionele manier van aanbesteden wordt de bouwer pas aan het eind betrokken. Dan heeft een opdrachtgever – en in de Deltasector is dat steevast de overheid – al gekozen voor een oplossing. Of dat ook echt de beste oplossing was, is niet getoetst in de markt, aldus De With. De consequentie daarvan kan zijn dat de opdrachtgever, ondanks de lange aanlooptijd, geen optimaal resultaat behaalt en vaak met tijd- en budgetoverschrijdingen te maken krijgt.“Dat moet anders”, concludeerden De Taskforce en het Hoogheemraadschap. Want de zeespiegel stijgt door de klimaatverandering, terwijl de bodem op kwetsbare plaatsen in Nederland daalt. Daardoor neemt het gevaar van overstromingen toe. Op basis van de Hoogwaterbeschermingsprogramma’s, die Nederland daartegen beschermen, moeten er tot 2022 twee keer zoveel dijken versterkt worden dan tot nu toe gebeurt. “We hebben niet meer de tijd om deze projecten op de oude manier te doen. Het moet 3 keer sneller, beter en goedkoper,” benadrukt De With.
Taskforce
Vanuit die gedachte is in 2013 de Taskforce opgericht vanuit de topsector Water. Die bundelt de kennis van droge en natte waterbouwers, ingenieursbureaus en zowel het MKB als het grootbedrijf, met ondersteuning vanuit Bouwend Nederland, de Vereniging van Waterbouwers en NLIngenieurs. De Taskforce adviseert publieke opdrachtgevers om vroegtijdig de kennis uit de markt te benutten bij een versnelde aanbestedingsstrategie. Daarin wordt het project op integrale wijze bekeken. Aspecten zoals water, veiligheid, leefbaarheid en een kwaliteitsimpuls voor de omgeving worden gecombineerd met innovatie. De Taskforce bracht bijvoorbeeld eerder een advies uit over de aanpak van het project Marker Wadden. Ook denkt TFDT mee over projecten als Multiwaterwerken en Self Supporting River Systems.In het geval van de Markermeerdijken, waaraan niets meer ingrijpend is veranderd sinds de grote Watersnood rond de vroegere Zuiderzee in 1916, bood de Taskforce het Hoogheemraadschap zijn diensten vrijblijvend aan. Eerder dit voorjaar ging de Taskforce van start. “Binnen 1 maand hadden we de vraagstelling klaar en na 5 à 6 maanden hadden we een advies liggen”, licht De With toe. We zijn samen met het hoogheemraadschap tot de conclusie gekomen dat een alliantiecontract de beste oplossing is, omdat er meer partijen nodig zijn om de risico’s van het project te dragen. Hierdoor wordt een aanzienlijke versnelling bereikt en komt er veel ruimte voor innovatie.
Visie
Hoewel Jelke Jan de With heel blij is met het vertrouwen van het Hoogheemraadschap en van het Nationaal Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP) ziet hij nog meer kansen. “We hebben ons met ons advies gericht op de 33 km Markermeerdijken die op grond van het HWBP2 versterkt moeten worden, maar we kwamen erachter dat er op grond van het HWBP (voorheen nieuw HWBP) later nog eens stuk van 15 km Markermeerdijken verstevigd moeten worden. Het is voor de burger moeilijk te begrijpen waarom je eerst alleen het ene stuk met dijken aanpakt en enkele jaren later met de rest begint. Ons advies is om direct te komen met een totaalvisie voor alle Markermeerdijken, van Hoorn tot Amsterdam. We hopen dat dit advies overgenomen wordt.”
Hier meer info over de dijkversterkingen in Noord Holland en de noodzaak daarvan.
