De Lambertushof in Leiden heeft sinds kort een groot groendak. Mét insectenhotel. Het initiatief kwam van bewoner Laurens Koops.
2020 is uitgeroepen tot het Jaar van het Dak in Leiden
Een groendak wordt veelvuldig en succesvol toegepast bij klimaatbestendig bouwen. Het is immers uiterst milieuvriendelijk. Sedum, het op een groendak toegepaste vetplantje, neemt CO2 op en zet dat om in zuurstof. Het filtert fijnstof uit de lucht, absorbeert en buffert (overtollig) regenwater, zorgt voor warmtewering en geluidisolatie en trekt vogels, vlinders en insecten aan.
Ecologisch
De Lambertushof, middenin de warme binnenstad van Leiden, heeft nu 1000 m2 aan groen op het dak liggen. Filosofiestudent en bewoner Laurens Koops klopte in 2018 bij studentenhuisvester Duwo aan met een plan daarvoor.
Het idee voor een groendak op zijn eigen studentencomplex kwam voort uit zijn kijk op de bestaande aanpak van de klimaatverandering. “Het meeste wat nu wordt gedaan aan duurzaamheid betreft windmolens en zonnepanelen,” vertelt hij. “Dat gebeurt vanuit de gedachte dat we het energiegebruik wat we nu hebben ook kunnen behouden. Dat we daaraan niets hoeven te veranderen, alleen maar op groene energie over hoeven te gaan om CO2 te besparen. Maar daarbij worden de kosten van de productie van windmolens en zonnepanelen niet meegenomen, of de fossiele brandstoffen die daarvoor nodig zijn.”
Koops: “En over dertig jaar moet je ze vernieuwen en begint het opnieuw. Volgens mij kun je beter op een ecologische manier naar duurzaamheid kijken. Dan moet je bijvoorbeeld gaan kijken naar energiereductie via de lokale economie en naar de waterkringloop.”
De stad als spons
In dat laatste past volgens Laurens uitstekend het groendak, omdat het iets terugbrengt van de vroegere waterkringloop op aarde. “Vroeger waren overal bossen. Die zorgden voor een goede waterkringloop. Maar wij hebben het bos vervangen door asfalt en beton. Daar gaat het water uit de lucht veel sneller weer naar zee. Met onze verstedelijking hebben we de waterkringloop verstoord en in feite een achtbaan voor regendruppels gemaakt. Met alle gevolgen van dien.”
Als we in staat zouden zijn om steden om te vormen tot een organische spons, heb je in elk geval een beter uitgangspunt voor een goede waterkringloop, vertelt Koops. “En een groendak is een van de manieren om een stad weer tot spons te maken.”
Compleet uitgewerkt plan
Laurens werkte zijn plan samen met een vriendin en zijn buurman uit en ging ermee naar DUWO. Hij vond er een gewillig oor bij Micha Vinkesteijn, hoofd van het bedrijfsbureau in Leiden. “Hij kwam niet zomaar met een idee, maar met een compleet uitgewerkt plan, met offertes en alles erbij,” vertelt Micha. “En hoewel we niet alles precies zo konden doen, hebben we het toch grotendeels wel volgens zijn plan uitgevoerd.”
Schaalvergroting
Betekent dat dat er nu meer groene DUWO-daken komen in Leiden? Vinkesteijn: “Nee. Het kost veel geld en dat verdien je vooralsnog niet terug. Het kan hooguit als je het met speciale potjes en veel creativiteit doet. Dat is hier ook gebeurd. Zo gaf onze huurdersvereniging BRES akkoord om geld uit zo’n speciaal potje te gebruiken. Zij vonden dit ook een goed plan.”
Bovendien werd de aanleg deels gesubsidieerd door de gemeente. Maar over het algemeen zit het er bij woningcorporaties nog niet in om op grote schaal groene daken aan te leggen. “Niet alleen omdat het financieel moeilijk is te doen. Ook omdat de meerwaarde van zo’n groen dak nog niet in het energielabel wordt meegenomen.”
Behalve een laag sedum zit er op het groendak ook een rotsperkje met grint, verschillende plantjes en een insectenhotel.
Jaar van het Dak
Overigens is de gemeente Leiden zelf op dit moment ook bezig met een actie voor duurzame daken in de stad. 2020 is uitgeroepen tot het Jaar van het Dak en Leiden riep inwoners op deel te nemen aan een wedstrijd door daken te voorzien van zonnepanelen, een groendak of vormen van waterretentie (vertraagde waterafvoer).
De winnaars ervan zijn inmiddels bekend gemaakt. Het dak van DUWO en Laurens werd niet aangemeld voor de wedstrijd, maar draagt uiteraard wel bij aan het effect van de actie.
