KAW architecten heeft voor de plek waar vroeger het oude verzorgingshuis Zuiderschans stond een toekomstbestendig woonzorgcomplex ontworpen.
Door actief in gesprek te gaan met de omwonenden van Verzorgingshuis Zuiderschans kwamen wensen en een aantal voorwaarden naar voren
De nieuwbouw werd door KAW ontwikkeld voor zorginstelling Van Neynsel en woningcorporatie Zayaz, in dialoog met de omwonenden. Zo is het gebouw op verzoek van de wijkbewoners relatief laag uitgevallen. Ook het groen is op verzoek van de omwonenden zo veel mogelijk behouden. Daarnaast gaat Zuiderschans functioneren als ontmoetingsplaats voor de buurtbewoners.
Zuiderschans stond lange tijd leeg. Het verzorgingshuis voldeed niet meer aan de wensen en eisen van de tijd. Een mooi, nieuw en licht gebouw brengt betaalbaar wonen en zorg terug in de wijk.
De 83 sociale huurappartementen voor senioren en vier groepswoningen met in totaal 44 woningen vormen een nieuw thuis voor mensen met verschillende hulp- en/of zorgvragen, nu en in de toekomst. Vooral voor mensen met dementie is ruimte ingepland.
Opzet gebouw
Het gebouw is zo opgezet dat toekomstige veranderingen makkelijk zijn door te voeren. Bijvoorbeeld doordat er weinig installaties in wanden en vloeren worden verwerkt. Naast aanpasbaarheid was inpasbaarheid een thema: hoe krijg je het gewenste gebouw ingepast binnen deze binnenstedelijke, drukke locatie?
Zo was het driehoekige kavel bijvoorbeeld een uitdaging, maar het bleek mogelijk om een gelaagd gebouw te maken, wat qua maat aansluit op de omliggende bebouwing. Parkeren gebeurt ondanks de beperkte ruimte toch grotendeels op eigen terrein.
Wensen omwonenden Zuiderschans
Door actief in gesprek te gaan met de omwonenden kwamen wensen en een aantal voorwaarden naar voren. Zo mocht het gebouw niet hoger worden dan het huidige, moesten de bomen bewaard blijven en wilden de omwonenden graag zo min mogelijk last hebben van de nieuwe verlichting.
Lees verder onder de afbeelding.
Zorgvisie
De visiepresentatie voor het ontwerp sloot goed aan bij de wensen van Zayaz en Van Neynsel. Daarnaast integreerde KAW haar en vooral ook Van Neynsels zorgvisie in het ontwerp zoals de mogelijkheid om te dwalen in het gebouw zonder te verdwalen (voor mensen met dementie, red.), een zichtbare beleving van dag en nacht, de seizoenen en een goede balans tussen een beschutte omgeving en de beleving van vrijheid.
Daarnaast creëerde het architectenbureau verschillende belevingswerelden voor verschillende bewonersgroepen. Zo kunnen mensen in de tuin genieten van groen en tuinieren, of in het hof een beschut plekje opzoeken om te lezen en anderszins te ontspannen. Op het overdekte plein is een plek voor de bewoners en buurtbewoners om elkaar te ontmoeten. Daar bevinden zich ook een aantal collectieve voorzieningen.
Natural Step
Zayaz stelde duidelijke doelen volgens The Naturel Step-principes, die – kort gezegd – stap voor stap toewerken naar volledige duurzaamheid. Als de samenleving werkt volgens deze vier principes (delf geen fossiele brandstoffen en zware metalen, produceer en gebruik geen giftige stoffen, put de natuur niet uit en verdeel de rijkdom zo dat elk mens in zijn basisbehoefte kan voorzien) dan kan de natuur ons blijven voorzien van water, aarde, lucht en een stabiel klimaat.
Het resulteerde in een gebouw dat in hoge mate droog en demontabel gebouwd wordt met veel prefabricage en -assemblage. Dit bevordert niet alleen de aanpasbaarheid van het gebouw en de bouwsnelheid, maar voorkomt ook overlast voor de buren.
De voornamelijk positieve reacties van omwonenden, gemeente en opdrachtgevers verheugen KAW-architect van dienst Mathieu Kastelijn: “Ik denk dat we blij kunnen zijn met de keuze van materiaal en detaillering. Dat maakt het ontwerp fris en rijk. Een mooie gelaagdheid zorgt ervoor dat het gebouw vanaf elke hoek en afstand past in de omgeving en iets moois toevoegt. Met een knipoog naar de architectuur van de jaren 70 hebben we een fraai, hedendaags gebouw ontworpen.’’
Kastelijn: “Ik ben er verder trots op dat het is gelukt om het gebouw rendabel te maken, zonder hoger te bouwen. Een bouwlaag erop zetten, is gemakkelijk, maar dat zou ten koste gaan van het woongenot van omwonenden. Door de eenvoudige, maar efficiënte indeling is het nieuwe pand op sommige plekken straks zelfs lager dan nu. Het wordt een niet te uitgesproken, tijdloos gebouw.”
Het gebouw wordt in 2021 opgeleverd.
Project – Verzorgingshuis Zuiderschans Den Bosch
