Onlangs heeft de Raad voor Leefomgeving en Infrastructuur het advies voor een Nationale Aanpak Funderingsproblematiek gepubliceerd. De fundering problematiek treft steeds meer inwoners van ons land, maar het ontbreekt aan informatie over de aard en kwaliteit van funderingen in Nederland, zo berichten ook TNO en Deltares.
“Grote onzekerheden bij het inschatten van de aard en het aantal getroffen funderingen”
Fundering crisis voorkomen
Veel gebouwen in Nederland zijn gebouwd op instabiele bodem. Daarom krijgen naar verwachting meer dan 400.000 panden in ons land funderingsschade. Veel mensen komen daardoor in grote problemen. Als de overheid niet helpt om het probleem op te lossen, lopen de maatschappelijke kosten op den duur op tot ruim 50 miljard euro. Om te voorkomen dat de fundering problematiek ontaardt in een funderingscrisis stelt de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur een nationale aanpak funderingsproblematiek voor.
De problemen worden veroorzaakt door factoren zoals lage grondwaterstanden, bodemdaling en -stijging, die verder worden beïnvloed door de toename van droge periodes als gevolg van klimaatverandering. Vooral eigenaren van woningen die voor 1970 zijn gebouwd kunnen gedupeerd worden door problemen veroorzaakt door de fundering.
Aard en omvang fundering problemen
De Raad voor de leefomgeving en infrastructuur (RLI) heeft TNO en Deltares gevraagd om de aard en de omvang van de fundering problematiek in kaart te brengen. Ook hebben zij een overzicht gemaakt van maatregelen die getroffen kunnen worden om tegen de fundering problematiek op te treden.
TNO heeft zich daarbij gericht op de kennis over het gebouw. Deltares heeft haar kennis over water, bodem en funderingen ingebracht. Deze gezamenlijke kennis is gebruikt als basis van verschillende hoofdstukken van het RLI-advies.
Onvoldoende informatie
Een belangrijke conclusie uit de bijdrage van TNO en Deltares is dat het ontbreekt aan informatie over de aard en kwaliteit van funderingen in Nederland. Dit leidt tot grote onzekerheden bij het inschatten van het aantal getroffen funderingen, zowel nu als in de toekomst.
Aanpak in stappen
Deltares en TNO pleiten voor een stapsgewijze aanpak om de staat van de fundering te beoordelen. De eerste stap is brononderzoek, waarbij onder meer wordt gekeken naar bouwtekeningen en andere archiefstukken. De tweede stap bestaat uit een bouwkundige opname van het gebouw om bovengronds schades vast te stellen die gerelateerd kunnen zijn aan de fundering. De derde en meest ingrijpende stap is een volwaardig funderingsonderzoek onder de grond.
Paalfundering
Naar schatting zijn er in ons land tot 1.000.000 panden op een fundering van houten palen of op staal. Deze funderingen zijn extra gevoelig voor bodemdaling en lage grondwaterstanden en derhalve voor perioden van droogte. Hierdoor ontstaat schade aan houten en ondiepe funderingen. Maar ook aan kades, wegen, muren en kozijnen door verzakking van funderingen, zo berichten eerder al verschillende partijen.
Als de staat van de fundering onvoldoende is, zijn maatregelen nodig om de problematiek te verhelpen. Dit kunnen maatregelen zijn aan gebouw en fundering, maar ook in het openbare gebied. Denk hierbij aan schadeherstel, grondwaterstand aanpassing of het aanbrengen van een nieuwe fundering.
Info
Deltares en TNO hebben eerder een kennisagenda (pdf) gepubliceerd waarin deze en ook andere onderzoek-lacunes zijn benoemd.
Bron: TNO , Deltares. en RLI. Zie ook:
Klimaatadaptief bouwen moet de norm worden.
