Hout- en plaatmateriaalimporteurs worden bij hun inkopen voor het komend half jaar door hun leveranciers nog steeds met verder stijgende houtprijzen geconfronteerd. Hoewel de vraag- en aanbodbalans zal terugkeren is dit een situatie die, zo wordt verwacht, nog zal aanhouden bericht de Koninklijke Vereniging van Nederlandse Houtondernemers (VVNH).
“Becijferd wordt dat voor 300.000 houtbouwwoningen circa 15 miljoen m3 hout nodig is”
Inkoop en heffingen
De hoofdoorzaken zijn sinds het begin van de bijzondere marksituatie niet wezenlijk veranderd. De onderliggende oorzaak is en blijft de mondiale pandemie, waardoor de productiecapaciteit is teruggeschroefd. Daarnaast zorgden de heffingen van de USA op Canadees hout ervoor dat zowel de Chinese- als Amerikaanse handelaren vanaf mei 2020 de Europese zagerijen wisten te vinden en bemerkten dat de Europese houtprijzen aantrekkelijker waren en daardoor omvangrijk, met name in Duitsland, zijn gaan inkopen.
Vervoer
De mondiale dislocatie van containers had als gevolg dat de tarieven van containers vanuit het Verre Oosten naar Europa vanaf december 2020 drastisch zijn gestegen. De Suezkanaal blokkade heeft de situatie niet verbeterd. De eerder dit jaar verwachte prijsnormalisatie voor de containervracht zich nog niet voorgedaan.
Aanbod en voorraad
Hoewel de hierboven genoemde hoofdoorzaken voor nagenoeg al het hout en plaatmateriaal opgaan, zorgt het grote assortimentaanbod ook voor enige verschillen. De naaldhoutproductie in Scandinavië is de eerste maanden van 2021 ten opzicht van dezelfde periode 2020 flink toegenomen, de voorraden blijven echter over dezelfde vergelijkbare periode achter.
Ondanks de recordproductie in Scandinavië zijn de voorraden aldaar dus nog historisch laag. Geconstateerd wordt dat de zagerijen nu reeds voor het derde kwartaal van dit jaar zijn uitverkocht en dat de krapte naar verwachting zeker nog tot in het laatste kwartaal van 2021 zal aanhouden.
(lees verder onder de afbeelding.)
Laatste kwartaal 2021 weer lucht?
Het effect op de prijs zal variëren, maar prijsverhogingen van 45% bovenop de al eerder doorgevoerde prijsverhogingen zijn als vastgesteld. Nu het prijsniveau in de USA een daling laat zien, is het de vraag hoe de Duitse zagerijen daar op termijn op zullen reageren. Het kan zijn dat daardoor de beschikbaarheid voor Europa weer wordt vergroot, maar het effect daarvan zal zich – als het zich al voordoet – niet eerder dan in of na het laatste kwartaal van 2021 laten zien.
Uitdaging, maar aan geproduceerd hout geen gebrek
Paul van den Heuvel, directeur VVNH: “De actuele marktsituatie plaatst de sector wel voor een bijzondere uitdaging, maar de leden van de VVNH kunnen hun vaste klanten tot op heden nog naar behoren beleveren. Daarnaast groeit er, zoals Gert Jan Nabuurs hoogleraar WUR onlangs publiceerde, in het Europese bos jaarlijks 1 miljard m3 bij waarvan er 600 miljoen m3 wordt geoogst.
Becijferd wordt dat voor 300.000 houtbouwwoningen circa 15 miljoen m3 nodig is. Aan bosarealen, houtvoorraad en houtbouwmogelijkheden dus geen gebrek. Met duurzaam geproduceerde houtproducten staan we aan de goede kant van de streep en de verwachting is dat de balans tussen vraag en aanbod zeker weer zal terugkeren.”
Herkomst en dynamiek
Mede vanwege de andere herkomstgebieden hebben hardhout- en plaatmateriaalproducten een eigen marktdynamiek. De containerkrapte en de gestegen vrachtkosten zijn direct van invloed op zowel de aanvoer als de prijs van de diverse houtproducten. De zeevrachttarieven zijn inmiddels naar ongekende hoogte gestegen en het is nu de verwachting dat dit in ieder geval tot begin 2022 zal aanhouden.
Sinds begin juni van dit jaar is Maleisië in lockdown en een verlenging ervan is onlangs afgekondigd. Het land is de belangrijkste leverancier van houtsoorten voor de Nederlandse timmerindustrie voor de productie van onder andere ramen, kozijnen en deuren. De ontwikkelingen zorgen voor prijsstijgingen variërend van 40% tot 50% bovenop de reeds doorgevoerde verhogingen.
(lees verder onder de afbeelding.)
Hardhout, bouw en GWW
Het hardhout uit Afrika voor de bouw en vooral de GWW is procentueel in prijs veel minder gestegen dan het naaldhout, maar ook dit continent heeft te maken met productie- en logistieke problemen (lokaal en naar Europa), met verhoging van exportbelastingen en met hogere rondhoutprijzen door een aangetrokken markt in het Verre Oosten. Deze factoren hebben geleid tot een hoger prijsniveau, waarvan nu wordt verwacht dat de prijs zich op het huidige niveau zal stabiliseren.
Schaars aanbod en kostprijs
Geconcludeerd kan worden dat het aanbod over de gehele linie aan houtproducten vanuit de productielanden schaarser is dan gewenst en dat er door de zagerijen en producenten flinke verhogingen op zowel naaldhout, hardhout en plaatmaterialen zijn en worden doorgevoerd. Hier bovenop komen nog steeds uitzonderlijk hoge containertarieven voor verschepingen vanuit het Verre Oosten. Daardoor zijn de kostprijzen harder gestegen dan de verkoopprijzen, waardoor het de verwachting is dat Nederlandse houthandelaren met de vervangingswaarde zullen gaan rekenen.
Houtprijzen, handel en projecten
Van den Heuvel: “Onze leden informeren hun klanten vanzelfsprekend rechtstreeks over de situatie zodat ze er met hun productieprocessen en projecten zo goed mogelijk op kunnen inspelen. Het is de functie van de houthandel om de beschikbaarheid op peil te houden zodat het hout zijn weg blijft vinden naar mooie projecten.”
Houtprijzen blijven stijgen, ook komende halfjaar. Lees ook ‘Rapportage toont meerwaarde van bouwen met hout‘.
