Het economisch perspectief voor 2023 is onzeker, door grote schommelingen in energie- en grondstofprijzen en oplopende inflatie. Het kabinet zet in op een duurzame toekomst en gaat investeren. Ze trekken voor de kortere termijn extra geld uit om de negatieve effecten te verminderen. Die uitgaven worden onder andere gedekt door de gasbaten in te zetten.
“Het is voor EZK essentieel om actief te investeren in een duurzame toekomst”
Mkb’ers ontzien
Hoewel belastingmaatregelen voor bedrijven, zoals winstbelasting, worden versoberd, staat daar een pakket tegenover om de lasten voor mkb-ondernemers op onderdelen te verlagen. Het kabinet trekt daar deze kabinetsperiode € 500 miljoen per jaar voor uit, en vanaf 2028 € 600 miljoen structureel.
In dit pakket voor het mkb worden werkgeverslasten verlaagd, extra subsidies versterkt zodat bedrijven kunnen verduurzamen en hun energieverbruik kunnen verminderen. Ook wordt de werkkostenregeling verruimd, zodat bedrijven belastingvrij meer vergoedingen kunnen geven aan hun werknemers.
Stijgende energiekosten
Het kabinet wil vanaf 1 januari 2023 een tijdelijk prijsplafond invoeren voor gas en elektriciteit. Vanaf 1 november kan het termijnbedrag door middel van een tussenoplossing al omlaag. De verlaging van de accijns op brandstof verlengen we tot juli 2023, hier wordt in totaal € 1,2 miljard voor uitgetrokken. Voor de meest kwetsbare huishoudens wordt wederom een energietoeslag uitgekeerd en voor een grotere groep huishoudens worden toeslagen verhoogd en belastingen verlaagd.
(Lees verder onder de afbeelding.)
Actieplan Groene en Digitale Banen
Ook in 2023 draagt het kabinet met 1,6 miljard euro in het Nationaal Groeifonds bij aan het vergroten van het Nederlands verdienvermogen. Het gaat hierbij om investeringen voor onderzoek, ontwikkeling en innovatie (R&D) en voor kennisontwikkeling. Op deze twee terreinen is volgens het kabinet de meeste kans aanwezig voor structurele en duurzame economische groei.
Personeelstekorten vormen op dit moment een grote belemmering voor de klimaat- en digitale transitie. Maar ook voor het realiseren van duurzame groei zijn de tekorten een probleem. EZK wil samen met SZW en OCW de tekorten aan technici en ICT’ers terugdringen. Dat doet het kabinet met het Actieplan Groene en Digitale Banen. Met dit actieplan pakt het kabinet de krapte op de arbeidsmarkt in deze beroepen.
Techniek Nederland waarschuwt dat het tekort aan technische vakmensen met ‘green skills’ een groot risico is voor de energietransitie. Techniek Nederland-voorzitter Doekle Terpstra: “We hebben een veel grotere instroom van ambitieuze technici nodig. De branche biedt starters op de arbeidsmarkt én ervaren werknemers enorme kansen. Op de langere termijn is er nergens zóveel werkgelegenheidsperspectief als in de techniek. We zijn daarom blij met het Actieplan Groene en Digitale banen van het kabinet. Ook het stimuleren van bbl-opleidingen voor zij-instromers in de techniek is een goed streven.”
De voorzitter van Techniek Nederland vindt de verhoging van het minimumloon met 10%, een slecht idee. Terpstra: “Er zijn veel ondernemers voor wie zo’n verhoging heel slecht uitpakt. Met name onze elektronica-retailers zijn nog aan het herstellen van de coronacrisis. Voor hen kan deze verhoging van het minimumloon de genadeklap betekenen.” Techniek Nederland is teleurgesteld over het uitblijven van compenserende maatregelen, die het kabinet in het vooruitzicht stelde.
(Lees verder onder de afbeelding.)
Extra afdragen hoge winsten gasprijzen
Door de hoge gasprijzen maken veel gaswinningbedrijven hoge winsten. Het kabinet is het erover eens dat deze winsten ten goede moeten komen van consumenten en bedrijven. Bedrijven die aardgas winnen in Nederland gaan over dat deel van de omzet dat is behaald doordat de gasprijs zo hoog is, daarom extra belasting (cijns) betalen. Dit brengt € 2,8 miljard op, verspreid over 2023 en 2024. Bedrijven dragen niet alle winst af die komt door de hoge gasprijzen. Eén van de maatregelen om onafhankelijk te worden van aardgas uit Rusland, is het versnellen van gaswinning op de Noordzee. Op deze manier blijft het nog steeds aantrekkelijk voor bedrijven om hierin te investeren.
Investeren in duurzame toekomst
Het kabinet werkt toe naar een duurzaam, fossielvrij en circulair Nederland in 2050. Om dit einddoel te kunnen bereiken, zijn de komende tien jaar grote investeringen nodig voor de energietransitie, zoals energie-infrastructuur, de verduurzaming van de industrie en de bouw van nieuwe kerncentrales.
Om deze investeringen te financieren wil het kabinet uiterlijk op 1 juli 2023 de Wet Klimaatfonds in werking te laten treden. In 2023 zal het kabinet al een aantal urgente uitgaven doen. Dit gaat onder andere om uitgaven gericht op de opschaling van waterstofprojecten, de uitrol van windparken op de Noordzee, het stimuleren van warmtenetten en energiebesparende maatregelen.
Lees ook: Prinsjesdag 2022 – Investeren in toekomstbestendige infrastructuur
