Hoe verplaats je een kazemat, een betonnen bunker die ongeveer 1.200 ton weegt, in z’n geheel naar een nieuwe plek, zonder dat deze uit elkaar valt of andere beschadigingen oploopt? Een interessante en complexe vraag. Het antwoord is te zien op 22 februari aanstaande: dan wordt kazemat Vreeswijk-Oost bij de Prinses Beatrixsluis daadwerkelijk verplaatst. En iedereen kan erbij zijn!
De verplaatsing is een unieke operatie, nog nooit eerder vertoond. Dit betekent pionieren en inspringen op uitdagingen. Een aantal van deze uitdagingen op een rij:
Telescopische grijper
De kazemat mocht niet opvallen vandaar dat er eerst een gronddekking om de kazemat heen weggegraven moest worden. De kazemat staat momenteel op 119 heipalen van ieder circa 35×35 cm. Om ook onder de kazemat te kunnen graven, werd een speciale graafkraan met een telescopische grijper gebruikt.
Omdat de kazemat aan drie kanten potdicht zit om bominslagen tegen te gaan, konden de uitvoerder er maar aan één kant – de westkant – bij. De telescopische grijper op de graafkraan was precies smal genoeg om onder de kazemat te komen én om de palen heen te kunnen. Op één plek stonden de palen echter zo dicht bij elkaar dat er met de hand moest worden gegraven.
Rijden over slappe grond
Hijskranen staan meestal stil als ze iets aan de haak hebben hangen, maar hier rijdt het draagportaal straks met zijn zware last aan de haak. Dat is al een uitdaging op zich en vraagt om voorzichtig manoeuvreren. Als je dan ook nog eens te maken hebt met slappe grond in plaats van een stevige ondergrond, dan moet je ervoor zorgen dat het draagportaal met kazemat erin niet verzakt tijdens het rijden. Daarom legden we over de gehele lengte van de verplaatsing (150 m), een gefundeerde verplaatsingsbaan aan. Deze verplaatsingsbaan bestaat uit een pak van 1,6 m dik puin, versterkt met geo-textiel en grondwapening.
Ankers en boren
Om de kazemat straks van zijn plek te kunnen tillen en verplaatsen, moet de kazemat goed bevestigd worden aan het draagportaal. Er zijn gaten geboord van boven naar beneden dwars door de kazemat heen. De uitvoerder: ‘Normaal gesproken boor je een meter, haal je het beton eruit en boor je weer een meter. Maar omdat we met gewapend beton te maken hebben, liepen we het risico dat we het beton er niet uit zouden krijgen. Daarom besloten we om in één keer door de hele kazemat te boren. Daar was een forse boor van Ø250 mm voor nodig.’ In deze gaten zijn stalen ankers aangebracht die onder de kazemat bevestigd zijn.
Publiek welkom
De verplaatsing belooft spectaculair te worden. Het publiek kan dit spektakel op 22 februari tussen 08.00 uur en 15.00 uur bijwonen. Het tijdschema en programma van activiteiten maken we binnenkort bekend. In de ochtend is naar verwachting het meeste van de verplaatsing te zien.
Draagportaal: bouwpakket op maat
Voor deze unieke operatie hebben we de expertise van bedrijf Mammoet ingeschakeld. Mammoet levert een draagportaal dat bestaat uit standaard onderdelen, de samenstelling van die onderdelen is uniek. Deze uitdagingen zijn slechts een deel van de totale verplaatsingsoperatie.
Onderstaande infographic toont een versimpelde weergave van de volledige verplaatsing.
