Zonneparken, datacenters, windmolens en, distributieparken zorgen voor een verrommeling van het landschap. De overheid moet daar bij het verlenen van vergunningen beter op letten, zo pleitten de onderzoekers van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) in het rapport ‘Zorg voor landschap’.
“De grote opgaven voor klimaat, landbouw, milieu, energie en economische ontwikkeling zijn nauw met elkaar verbonden”, aldus het Planbureau Leefomgeving
In het rapport wordt gepleit voor een landschapsinclusief omgevingsbeleid. In het huidige omgevingsbeleid is landschap vaak een sluitpost. Het is wenselijk om dat expliciet te borgen in het Besluit kwaliteit leefomgeving, zo luidt een van de conclusies.
Het Nederlandse landschap is in de afgelopen dertig jaar sterk veranderd door verstedelijking en de komst van data- en distributiecentra, windmolens en zonneparken. Ook zijn er door schaalvergroting en efficiëntieverhoging in de landbouw vertrouwde elementen verdwenen, zoals sloten, bomen en houtwallen.
In de komende decennia zullen nieuwe ruimteclaims voor woningbouw, infrastructuur, nieuwe bedrijven, energietransitie, klimaatadaptatie en natuurontwikkeling grote gevolgen hebben voor het landschap. Veel mensen – en inmiddels ook politici en beleidsmakers – maken zich daar zorgen over.
Grote opgaven
De grote opgaven voor klimaat, landbouw, milieu, energie en economische ontwikkeling zijn nauw met elkaar verbonden; een oplossing voor de ene sector kán immers ook iets betekenen voor een andere sector. Zorg voor het Nederlandse landschap biedt daarvoor een goed platform: een landschapsinclusieve benadering biedt ruimte en meer maatschappelijk draagvlak voor de noodzakelijke nieuwe ontwikkelingen.
Meervoudig ruimtegebruik
Met enkele aanpassingen van het Besluit kwaliteit leefomgeving, een Ladder meervoudig ruimtegebruik én een verbreding van de Nederlandse uitwerking van het nieuwe Gemeenschappelijk Landbouwbeleid van de Europese Unie kunnen stappen worden gezet naar een landschapsinclusief en meer effectief omgevingsbeleid.
Daarmee worden provincies geprikkeld hun landschap te inventariseren en van doelen te voorzien. Dat biedt waterschappen, gemeenten, marktpartijen en maatschappelijke organisaties een goede basis voor duurzame oplossingen van sectorale vraagstukken.
Download Zorg voor Landschap van het Planbureau voor de Leefomgeving.