Vraag en aanbod op de koopwoningmarkt zijn ook in 2020 verder uit elkaar gegroeid. Steeds meer woningen werden verkocht boven de vraagprijs en woningen stonden minder lang in de verkoop. Overbieden is meer gewoonte dan uitzondering, zo blijkt uit een onderzoek van het CBS.
Eind 2020 is de gemiddelde aanbodtijd van verkochte woningen nergens langer dan drie maanden
Overbieden, krapte en vraagprijs
In het onderzoek is de transactieprijs van verkochte woningen vergeleken met de laatst bekende vraagprijs. In 2020 werd 50 procent van de woningen verkocht tegen een prijs die hoger was dan de vraagprijs, terwijl 38 procent van de verhandelde woningen onder de vraagprijs werd verkocht. In 2015 werd nog 87 procent van de woningen onder de vraagprijs verkocht, tegenover 7 procent die boven de vraagprijs van eigenaar wisselden. Als er meer woningen boven de vraagprijs worden verkocht is dat een teken van een krapper wordende koopwoningmarkt.
Boven vraagprijs verkocht
Na de verkoop van een bestaande koopwoning kan de ratio transactieprijs / vraagprijs worden berekend. Een ratio van 1 wil zeggen dat de transactieprijs van een bestaande woning gelijk is aan de laatst bekende vraagprijs. Een ratio groter dan 1 betekent dat er meer betaald is dan de vraagprijs, er is overboden. Een ratio onder de 1 betekent dat er minder betaald is dan de vraagprijs.
In 2017 was in slechts vier procent van alle gemeenten de mediane ratio boven de 1. In 2020 was in bijna twee derde van de gemeenten de ratio gelijk aan of groter dan 1.
Overbieden
Waar in 2017 het overbieden met name een Amsterdams fenomeen was, samen met een aantal grote steden, was in 2020 overbieden de norm geworden door het hele land. Ook nam het aantal gemeenten waarbij in doorsnee meer dan twee procent overboden werd drastisch toe. In 2017 was dit slechts in een enkele gemeente het geval, in 2020 werd in bijna vijftig gemeenten gemiddeld meer dan twee procent overboden.
(Lees verder onder de afbeelding.)
Minder lang te koop
Woningen worden steeds sneller verkocht. Begin 2015 stond een verkochte woning gemiddeld tien maanden te koop en sindsdien werd de gemiddelde aanbodtijd steeds korter, tot ruim twee maanden in 2020. Eind 2020 is de gemiddelde aanbodtijd van verkochte woningen in geen enkele provincie langer dan drie maanden.
Het Kadaster en het Centraal Bureau voor de Statistiekhebben voor het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties gezamenlijk onderzoek gedaan naar indicatoren om de spanning op de woningmarkt te meten. Naast vraag- en aanbodindicatoren, zijn ook kenmerken van de kopers geanalyseerd.
Gemiddelde leeftijd
Zo is de gemiddelde leeftijd van de huizenkoper sinds de crisis geleidelijk opgelopen en is het aandeel van koopstarters toegenomen in het aantal verkopen in de loop van 2020, maar kwam in december een stuk lager uit. Het volledige onderzoek naar de kenmerken van kopers is te vinden op de site van het Kadaster.
Lees ook: In 2020 ruim 69 duizend nieuwbouwwoningen opgeleverd
