Het kabinet wil in 2030 49% minder CO2 uitstoten. In Nederland is maar liefst 40% van de CO2-uitstoot afkomstig van gebouwen. Gemeenten bezitten en exploiteren een groot aandeel van het maatschappelijk vastgoed en hebben daarom een belangrijke impact op de CO2-uitstoot. Een mooie kans voor verduurzaming die gemeenten kunnen en moeten pakken. Maar hoe?
Het verduurzamen van vastgoed is een complex proces
“Gemeentelijk vastgoed heeft een voorbeeldrol als het aankomt op het verduurzamen van utiliteitsbouw”, vertelt Selina Roskam, kennismakelaar Duurzame Utiliteitsbouw bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl).
“Het is hier ook een kwestie van practice what you preach. Gemeenten sporen bedrijven en burgers aan hun vastgoed te verduurzamen. Dan moeten gemeenten zelf natuurlijk het voortouw nemen.”
Informatieplicht energiebesparing
De regering heeft in de wetgeving een aantal maatregelen opgenomen waarmee zij energiebesparing een impuls wil geven. Zo verplicht het Activiteitenbesluit milieubeheer bedrijven en instellingen (Wet milieubeheer-inrichtingen) om energie te besparen.
“Naast deze energiebesparingsplicht is er nu ook een informatieplicht energiebesparing”, licht Roskam toe. “Dit betekent dat de vestigingen (Wm-inrichtingen) van de gemeenten, die onder deze informatieplicht vallen, uiterlijk 1 juli 2019 in eLoket van RVO.nl moeten rapporteren welke erkende energiebesparende maatregelen (EML) zij uitvoerden”.
Energielabel C-verplichting
Al in 2008 en 2009 hebben gemeenten verplicht energielabels voor hun utiliteitsgebouwen gemaakt. Maar, zo waarschuwt Roskam: “Een energielabel is maximaal 10 jaar geldig. De eerste energielabels zijn dus al verlopen. Vergeet ook niet dat gemeenten niet alleen verplicht zijn een energielabel te maken, maar ook binnen 10 jaar de maatregelen moeten nemen die op het energielabel staan. Bovendien moet per 1 januari 2023 ieder kantoor in Nederland dat groter is dan 100 m2 minimaal energielabel C hebben.”
Routekaart
Iedere gemeente moet in het kader van het Klimaatakkoord een portefeuilleroutekaart opstellen voor de verduurzaming van het eigen maatschappelijk vastgoed. “Dit begint met het in kaart brengen van het maatschappelijk vastgoed in de gemeente”, licht Roskam toe. “De routekaart geeft concreet aan welke stappen moeten worden gezet om tot het gewenste energieconcept te komen.”
Lees verder onder de foto.
Energieprestatiecontracten
Het verduurzamen van vastgoed is dus een complex proces. Roskam adiviseert om de verantwoordelijkheid over de energiebesparing bij die partij te leggen die deze verantwoordelijkheid het beste kan beheersen. “Die partij is meestal niet de gemeente zelf”, vertelt Roskam. “Daarom kan het waardevol zijn om energieprestatiecontracten (EPC’s) af te sluiten met beheer- en onderhoudsbedrijven.
Daarin leggen de opdrachtgever en de uitvoerende partij afspraken vast over de te behalen energiebesparing. Op de website van RVO.nl staan verschillende hulpmiddelen zoals de online tool EPC-Precheck. Deze toont organisaties of hun project geschikt is voor een EPC. Onafhankelijke EPC-facilitators kunnen opdrachtgevers bij het proces begeleiden.”
Meer informatie RVO
Foto’s: Gemeentehuis Utrecht