De TU/e gaat samen met marktpartijen en universiteiten gespecialiseerde lichtonderzoekers opleiden. Het maakt dat we straks mogelijk heel anders gaan kijken naar verlichting in de gebouwde omgeving. Lichtexperts van de toekomst.
Lichtexperts: “Licht is zoveel belangrijker voor ons dan veel mensen zich realiseren”
Mensen hebben licht nodig, niet alleen om te zien, maar ook om goed te functioneren, lichamelijk en geestelijk. Helaas staat de hoeveelheid daglicht die we binnenkrijgen onder druk door verstedelijking, de 24-uurs economie en de vele uren die we binnenshuis doorbrengen. Onze prestaties en onze gezondheid lijden eronder.
Opleidingsprogramma
De Technische Universiteit Eindhoven start daarom samen met zes andere universiteiten een opleidingsprogramma voor jonge lichtonderzoekers. De vijftien onderzoekers gaan op zoek naar slimme lichtoplossingen die mensen juist wel ondersteunen De EU steunt het onderzoek met een subsidie van meer dan vier miljoen euro. Een miljoen daarvan gaat naar de TU/e.
Licht speelt een grote rol in hoe wij waarnemen, voelen en denken. Dit werkt via de staafjes en kegeltjes in onze ogen, maar ook via een derde type receptor, blijkt uit recent onderzoek. Verstoring van deze processen, bijvoorbeeld bij mensen die ‘s nachts werken, kan allerlei schadelijke gevolgen hebben. Denk aan slapeloosheid, vermoeidheid, stemmingswisselingen of zelfs kanker.
Het is dus van groot belang dat we beter begrijpen hoe deze processen werken en hoe we onze huizen, kantoren, fabrieken en publieke ruimtes zo kunnen inrichten dat mensen voldoende licht binnenkrijgen en van het juiste soort (bijv. daglicht of kunstlicht).
Samenwerking
De TU/e heeft daarom het initiatief genomen om samen met universiteiten in Luik, Manchester, Sheffield, Basel, Lausanne en Berlijn en een aantal bedrijven en andere instellingen gespecialiseerde lichtonderzoekers te gaan opleiden. Het gaat onder meer om neurowetenschappers, psychologen, slaaponderzoekers en lichtingenieurs en –ontwerpers.
Het onderzoek dat de lichtexperts gaan doen, varieert van heel fundamenteel onderzoek (welke invloed heeft licht op de ogen en hersencellen van muizen) en laboratorium- en veldonderzoek (waarbij bijvoorbeeld de precieze invloed wordt gemeten van daglicht op mensen met slapeloosheid) tot concrete toepassingen van licht in het dagelijks leven (bijvoorbeeld in het verkeer en in kantoren).
Ongekende kans
Yvonne de Kort, leider van het LIGHTCAP-project en werkzaam bij het Center for Humans and Technology (CHT) van de TU/e, is erg blij met de toekenning van de Europese subsidie. “Dit project geeft ons een ongekende kans om samen met experts uit heel verschillende, relevante disciplines én met mensen uit het werkveld, een enorme stap te zetten in ons begrip van wat goed licht voor mensen precies is. Het coördineren van dit project past helemaal in onze missie: multidisciplinair onderzoek op het raakvlak tussen mens en techniek.”
Alex Rosemann, mede-onderzoeker in het Intelligent Lighting Institute, deelt haar mening. “Licht is zoveel belangrijker voor ons dan veel mensen zich realiseren: wij gaan er samen voor zorgen dat de gebouwen waarin we wonen en werken ons straks op een duurzame manier gezonder en vitaler maken.”
Daglicht bij de TU
Het Hoofdgebouw Atlas van de TU fungeert ook als daglichtproeftuin. Het Intelligent Lighting Institute (ILI) gebruikt het gebouw als Living Lab voor onderzoek en testen met intelligente verlichting (SAD free omgeving). In het gebouw zelf is de beglazing uitgevoerd met een extra helder tussenblad voor een optimaal zicht naar buiten. De lichtdoorlatendheid van de (neutraal gekleurde) beglazing bedraagt circa 55%, wat in combinatie met het grote glasoppervlak voor een zeer goede daglichttoetreding zorgt.
