Leegstand in krimpgebieden vraagt om creatieve oplossingen. In Winterswijk, gelegen in de uiterste oosthoek van Gelderland, wordt druk gezocht naar goede invullingen voor leegstaande boerderijen. Het resulteerde in de pilot ‘Ni’je Naobers’, een pilot tegen leegstand boerderijen in Winterswijk
De pilot houdt in dat een leegstaande boerderij beschikbaar wordt gesteld voor een groep mensen, die gezamenlijk de boerderij verbouwen tot diverse woningen. Om dit mogelijk te maken wordt de boerderij ondergebracht in een coöperatie waarvan de bewoners mede aandeelhouder worden. Zij huren hun huis van de wooncoöperatie. Zo moet het mogelijk worden voor bewoners om op een voordelige manier een eigen woning in een boerderij in gebruik te nemen.
Landelijke leegstand
In de buurtschappen rondom Winterswijk is momenteel een te laag aanbod van betaalbare nieuwbouwwoningen voor starters op de woningmarkt. Ook is het huidige woningaanbod in het buitengebied niet levensloopbestendig, waardoor senioren soms op zoek moeten naar een nieuwe woning. Door schaalvergroting in de landbouw neemt de omvang van agrarische bedrijven toe maar het aantal neemt af. Deze laatste trend speelt niet alleen in krimpgebieden, maar in heel Nederland. Het leidt tot leegstaande boerderijen door heel het land. Herbestemming naar woningbouw wordt gezien als goede optie voor een nieuwe invulling van leegstaande boerderijen.
‘Krimp biedt kansen’
Het huidige gemeentelijk beleid in Winterswijk geeft kaders over de minimale omvang van een te splitsen wooneenheid en het maximale aantal wooneenheden per erf. De buurtschappen vragen zich af of die normen een haalbare business case voor het splitsen van omvangrijke leegstaande boerderijen niet in de weg staan. Op basis van de Buurtschappenvisie en de nota ‘Krimp biedt kansen’ is de werkgroep Wonen van de buurtschappen onder begeleiding van de DKK Gelderland daarom gestart met de pilot Collectief Particulier Opdrachtgeverschap Huur (CPO-H). De naam CPO-H is tijdens de uitvoering van het project gewijzigd in Ni’je Naobers. Het pilotproject is een samenwerking tussen de buurtschappen Winterswijk, Dorpshuizen en Kleine Kernen (DKK) Gelderland en de provincie Gelderland en de gemeente Winterswijk. Het project is landelijk één van de 14 koploperprojecten Wooncoöperaties van Platform31.
Winterswijkse aanpak
Het is niet het enige project waarin een gedegen samenwerking tussen partijen in Winterswijk nieuwe initiatieven onderzoekt en uittest om leegstand aan te pakken. Binnen de dorpsgrenzen zelf wordt ook druk gezocht naar de aanpak van met name leegstaande kantoren. Gemeente, vastgoedeigenaren en omwonenden kijken middels een herverkavelingssysteem naar een mogelijke uitruil tussen functies en nieuwe invullingen van gebouwen. Door niet per gebouw, maar per cluster gebouwen te kijken naar wat er mogelijk is, worden hele nieuwe constructies mogelijk. Zo heeft het Rijksvastgoedbedrijf het leegstaande belastingkantoor in Winterswijk beschikbaar gesteld. Dat betekent dat de beslissing over sloop of herbestemming van dat gebouw in handen is van deze integrale, gezamenlijke aanpak. In het komende nummer van BU, nummer 5, is meer te lezen over deze ‘Winterswijkse aanpak’.
