Woningen met de status van Rijksmonument blijken twee keer zo vaak leeg te staan dan ‘normale’ woningen. In totaal gaat het om bijna 3.000 woningen. Vooral monumenten die fungeren als huurwoningen, in eigendom van particuliere verhuurders, staan relatief vaak leeg.
Dit meldt de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, dat een erfgoedmonitor ontwikkelde en daarvoor onderzoek liet doen door het Centraal Bureau voor Statistiek.
Particuliere verhuurders kampen met leegstand
Van alle monumentale woningen is iets minder dan de helft koopwoning. De rest is huurwoning, waarvan 62% eigendom is van een particuliere verhuurder. Met name voor deze laatste groep is de leegstand opvallend hoog: 8,5%. Goedkope en kleinere monumentale woningen staan bovendien vaker leeg dan monumenten met een hogere WOZ-waarde en groter woonoppervlak. Onderzoek naar verschillende krimpregio’s laat geen opvallende verschillen zien. In gebieden waar het aantal inwoners afneemt, is de leegstand niet veel groter dan in andere gebieden.
Meer leegstand beschermde dorpsgezichten
In Nederland stond medio 2013 ongeveer 2,7% van alle woningen leeg. Voor monumentale woningen was dat percentage precies twee keer zo hoog: 5,4%. In totaal bijna 3.000 woningen. Dit zijn panden die niet bewoond worden en ook niet worden gebruikt voor een andere functie. Het merendeel van deze leegstaande woningen, circa 70%, stond in 2013 bovendien langer dan anderhalf jaar leeg. Ook dat is hoger dan gemiddeld. Ook onderzocht het CBS de leegstand in beschermde stads- en dorpsgezichten. In deze veelal karakteristieke, oude buurten, staat 6,1% van alle woningen leeg, monument of niet.
Vervolgonderzoek
De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed trekt vooralsnog geen conclusies over het waarom van deze leegstand. Wet- en regelgeving, of hogere woonlasten, zouden mogelijke oorzaken kunnen zijn. De Rijksdienst wil weten wat deze ontwikkeling betekent voor het erfgoed. “De resultaten van het onderzoek zijn aanleiding om het denken over ‘wonen in een monument’ nog eens tegen het licht te houden. Zijn rijksmonumenten minder in trek dan algemeen wordt aangenomen? Is de leegstand het gevolg van de economische crisis en raakt deze de monumenten harder dan de niet-monumenten? De Rijksdienst wil het onderzoek over een paar jaar herhalen om hier meer duidelijkheid over te krijgen”, aldus de Rijksdienst op haar website.
De erfgoedmonitor laat zien hoeveel erfgoed er in Nederland beschermd is en hoe het met dit erfgoed gesteld is. Meer informatie over het onderzoek is te vinden op erfgoedmonitor.nl
