Overheden, corporaties en bouwers hebben tijdens de Woontop afspraken gemaakt over hoe ze de bouw van nieuwe woningen versnellen naar 100.000 per jaar. Twee derde van alle nieuwe woningen moet betaalbaar zijn. En het bouwtempo gaat flink omhoog. Er zijn veel positieve geluiden, ook vanuit de brancheverenigingen en grote bouwers. B+U hoopt dat de voorgenomen versnelling mag lukken en er echt (woon-)ruimte komt voor de vele woningzoekenden en doorstromers. Binnen de voorgenomen plannen uiteraard met aandacht voor bestendige wet- en regelgeving en de natuur.
“De Woontop is zeker niet het eindstation, het woningtekort moet sneller, slimmer en met minder regels worden opgelost”
Regels schrappen
Doorbraken zijn bereikt in Utrecht, Lissebroek en Nieuw-Vennep West en Lansingerland, in totaal voor bijna 75.000 extra woningen.
“In het Nationaal Programma Leefbaarheid en Veiligheid komen tussen 2025 en 2029 10.000 extra woningen. Die worden gebouwd bovenop de al bestaande afspraken. Daarnaast zijn in die gebieden 40.000 woningen extra snel klaar om op te leveren, zo laat het ministerie weten”.
Om sneller woningen te realiseren, worden belemmerende regels en procedures geschrapt. Ook zijn partijen overeengekomen dat er uniforme eisen voor nieuwbouw komen, die aansluiten bij EU-regelgeving.
Startpunt?
De afspraken op de Woontop vormen het startpunt voor een intensievere samenwerking. De Woontop is dus zeker niet het eindstation. De komende tijd blijven de ondertekenaars de voortgang volgen en zo nodig aanvullende afspraken maken om het woningtekort, sneller, slimmer en met minder regels, in te lopen, zo bericht het ministerie. Maar gaat dat ook écht lukken?
Het ministerie: “We groeien toe naar jaarlijks structureel 30.000 nieuwe sociale huurwoningen erbij. Uiterlijk te bereiken in 2029. De ambitie is om dit al in 2027 te realiseren. Ook wordt er meer gebouwd voor specifieke groepen, waaronder jongeren en ouderen. Zo komen er tot en met 2030 in totaal 288.000 nieuwe ouderenwoningen”.
De Woontop -afspraken zijn ondertekend door IPO, VNG, Unie van Waterschappen, Aedes, NEPROM, IVBN, Bouwend Nederland, NVM, Vereniging Eigen Huis, WoningbouwersNL, Vastgoed Belang, Stichting Professioneel Platform Vastgoed, VNO-NCW/MKB-Nederland, Techniek Nederland en het Rijk. De Woonbond geeft een steunbetuiging. aan de direct uitvoerende partijen zal het niet liggen, maar lukt het de de centrale- en overkoepelende overheid ook om de daad bij het woord te voegen?
Woontop grote stap
Minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening Mona Keijzer: “Deze Woontop is onmiskenbaar een grote stap. Een gezamenlijke grote stap voor alle partijen die betrokken zijn bij het realiseren van de grote opgave om jaarlijks 100.000 woningen te realiseren. Woningen die voor de vele woningzoekenden in ons land gaan leiden tot een toekomstige stap over de drempel van het eigen huis. De woningnood blijft onverminderd groot. Nederland heeft een tekort van meer dan 400.000 woningen”.
De minister gaat verder: “We hebben vandaag duidelijk meters gemaakt om de bouwopgave te realiseren. We leggen concreet vast waar alle nieuwe huizen gaan komen. We hebben, in overleg met de markt, al bijna 75.000 woningen afgesproken. We hebben vastgesteld dat het haalbaar is om twee derde betaalbaar te bouwen. En we nemen afscheid van overbodige regels.
Zo gaan overal dezelfde eisen voor nieuwbouw gelden. Daarmee bevorderen we innovatie en industrialisatie. De komende periode blijven we nauw samenwerken en hakken we knopen door om sneller uit de wooncrisis te komen. Het uitgangspunt hierbij is het kan wel. Linksom of rechtsom. Wij gaan er met elkaar voor zorgen dat er wordt gebouwd”.
Beloftes waarmaken tegen welke prijs?
We gaan zien of d1e beloftes worden ingevuld en procedures inderdaad kunnen worden aangepast en versneld. Aan de bouwers zal het niet liggen, maar lukt het ook op centraal- en decentraal overheidsniveau? Kan wetgeving (zo) snel worden aangepast. Hoe wordt om gegaan met bezwaarprocedures, natuur en andere belangen? Wordt dit geen (te) populistische medaille met twee kanten? Hoe dan ook, er zijn belangrijke stappen gezet door de woningproblematiek met zoveel partijen en belanghebbenden aan te kaarten en te bespreken. Dat is al een belangrijke en nieuwe stap!
Nieuwe nieuwbouw locaties en betaalbaar
Tijdens de Woontop zijn bijna 75.000 nieuwe woningen gepresenteerd, op drie plekken in Nederland. Zo’n 63.000 in regio Utrecht, ten minste 6.500 in Lissebroek en Nieuw-Vennep West en 5.000 in Lansingerland.
Het ministerie bericht verder: “Deze aantallen kunnen we realiseren doordat er ook met de marktpartijen concrete afspraken zijn gemaakt. Hierdoor kunnen we sneller en efficiënter grote aantallen woningen realiseren. Deze houding gaat helpen om de woningnood te lijf te gaan. De komende tijd gaan we weer op meer locaties afspraken maken”.
Twee derde van alle nieuwe woningen moet betaalbaar zijn voor huishoudens met een laag inkomen of middeninkomen. Voor de komende vijf jaar zijn de beschikbare middelen grotendeels toereikend om de meest directe kosten te dekken, op voorwaarde dat gemeenten 50 procent mee financieren.
Er zijn nog onzekerheden die kunnen leiden tot extra kosten op projectniveau. Zoals netcongestie, stikstof, groen in en om de stad en de Kaderrichtlijn Water. Ook de infrastructuur zorgt voor hoofdbrekers.
STOER
“Met het programma STOER, Schrappen Tegenstrijdige en Overbodige Regelgeving, wordt afscheid genomen van onnodige regels die de bouw van meer woningen alleen maar in de weg zitten. Vooruitlopend hierop is afgesproken om uniforme eisen voor nieuwbouw te gebruiken. Daarnaast komen er geen nationale koppen op EU-regelgeving. Hierdoor kan er goedkoper en efficiënter worden gebouwd. Regelgeving wordt aangepast, waardoor er extra ruimte komt voor woningbouw. Ook in de Schipholregio. Dit gebeurt in afstemming met die regio”, bericht men.
Bouwen en benutten
Het ministerie: “Woningbouw loopt vaak onnodig vertraging op. Daarom is concreet uitgewerkt hoe we processen en procedures efficiënter maken en de samenwerking tussen overheden en de markt verbetert. Zo kan de bouwtijd aanzienlijk worden verkort. Parallel plannen, waarmee de ontwikkeltijd van zes naar twee jaar kan, wordt dan ook een standaardvoorwaarde voor subsidies, waaronder de Woningbouwimpuls en het gebiedsbudget”.
In woningbouwprojecten gaan alle partijen dezelfde data gebruiken. Dat zorgt voor minder fouten. Bouwen gaat daardoor 30 tot 50 procent sneller. Bovendien bespaart het kosten. Ondanks de afspraken uit de woondeals gaat het afgeven van vergunningen niet snel genoeg. Gemeenten committeren zich om voldoende vergunningen af te geven.
Bestaande gebouwen worden beter benut. Dat kan onder meer door kantoren om te bouwen tot woningen. Of optoppen en splitsen van huizen.
Doorpakken
Partijen gaan meteen aan de slag met de uitvoering van de afspraken. Ze werken verder aan het realiseren van woningen voor alle doelgroepen. En er wordt gewerkt aan afspraken om versneld 25.000 studentenkamers te realiseren, voldoende passende en betaalbare koopwoningen te bouwen en het investeringsklimaat voor middenhuurwoningen aantrekkelijker te maken.
Het huidige kabinet stelt 7,5 miljard euro beschikbaar om de Woontop -afspraken te realiseren. 5 miljard euro voor woningbouw en 2,5 miljard euro voor infra en ontsluiting rond nieuwe woningen. Dit komt bovenop de 12,5 miljard die al eerder beschikbaar was gesteld.
Zie ook:
Hulpvraag en fors woningbouwaanbod door regio NHN aan Minister Keijzer.
BNA architecten in reactie op regeerakkoord kabinet Schoof.
Gemengde reacties bouw, infra en techniek op de kabinetsplannen.